Lukarna - znacznie więcej światła na poddaszu. Wady i zalety takiego rozwiązania.

Lukarny są elementem architektonicznym o długiej tradycji. Pojawiły się już w okresie gotyku we Francji, następnie zaczęto je stosować w innych krajach Europy. W okresie baroku, lukarny zgodnie ze stylem tej epoki, przybierały niezwykle ozdobne kształty. Od XIX wieku stopniowo zmieniał się ich wygląd. Stosowane w pałacach, dworach i w najwyższych kondygnacjach kamienic przetrwały do dziś. Choć lukarny kojarzą się przede wszystkim z tradycyjną architekturą, są obecne w projektach domów o nowoczesnym charakterze, stanowiąc ozdobny element budynków i efektowną ozdobę połaci dachu, ale też spełniając funkcje użytkowe. Współczesne lukarny nie są przesadnie upiększane, ale często ich ozdobą są proste gzymsy i opaski. Dużą wagę przywiązuje się też do aranżacji ich wnętrz.

Małe okna na poddaszu pozwalają na wentylację i doświetlenie strychów, które są nieużytkową powierzchnią. Gdy jednak poddasze stanowi powierzchnię użytkową domu, wprowadzenie do niego odpowiedniej ilości naturalnego światła jest konieczne. Decyzję w tej sprawie należy podjąć już przed wyborem projektu domu. W budynkach, w których zaprojektowano dwuspadową konstrukcję dachu, najlepsze doświetlenie poddasza zapewniają okna umieszczone w ścianach szczytowych. Okna szczytowe na poddaszu doświetlają wnętrza tylko tych pomieszczeń, które przylegają do ścian szczytowych. Inne pomieszczenia poddasza dobrze doświetlą różnego rodzaju okna dachowe, zwane też oknami połaciowymi. Zaczęto je stosować w XIX wieku, a ich konstrukcja ciągle jest udoskonalana. Jednak dobrą alternatywą dla popularnych obecnie okien połaciowych jest lukarna. Odpowiednio zaprojektowana umożliwia doskonałe doświetlenie poddasza. Lukarna spójna z projektem domu i dopasowana do jego stylu, stanowi efektowne urozmaicenie połaci dachu i charakterystyczny element architektoniczny budynku. Zastosowanie lukarny i odpowiednio dopasowanego kształtu stolarki okiennej zapewni nie tylko dużą ilość naturalnego światła, ale też wysoki komfort użytkowania pomieszczeń oraz atrakcyjny wygląd domu. Choć lukarny są znacznie droższe w realizacji i trudniejsze do wykonania niż montaż okien dachowych, wielu Inwestorów decyduje się na takie rozwiązanie. Doceniają oni dekoracyjny charakter lukarny i jej wpływ na większą funkcjonalność poddasza. Lukarna stosowana jest do doświetlania pomieszczeń poddasza w budynkach zarówno z dachem dwuspadowym, jak i z dachem wielospadowym. Jeśli zamierzamy wstawić okna fasadowe w czterospadowym dachu, potrzebne są lukarny. Taki dach sam w sobie jest ozdobą domu, a jego duża powierzchnia umożliwia wstawienie kilku lukarn. We współczesnych domach spotkać można szklane narożne lukarny, które wtapiają się w proste bryły nowoczesnych minimalistycznych domów i doskonale doświetlają przestrzeń poddasza.

Lukarna jest odpowiednio skonstruowanym rodzajem nadbudówki w dachu budynku, która unosi do góry połać dachu tak, aby w pionowej ściance powstało miejsce na zwykłe okno, zabudowane ściankami bocznymi. Zlokalizowana na najwyższej kondygnacji lukarna dachowa zwiększa przestrzeń użytkową i funkcjonalność pomieszczeń poddasza oraz zapewnia dopływ naturalnego światła. Miejsce usytuowania i odpowiednia konstrukcja lukarny powinny być określone już na etapie wyboru projektu domu. Lukarny muszą być integralną częścią projektu, a ich budowa powinna być realizowana wspólnie z budową konstrukcji dachu. Lukarny mogą mieć rozmaite wymiary oraz mogą różnić się kształtem zamontowanych okien. Ilość lukarn, ich kształty i rozmieszczenie są ściśle powiązane z bryłą dachu.

Dobrze zaprojektowane i ciekawie wykończone lukarny są efektownym detalem architektonicznym, który urozmaica kształt dachu. Lukarny mogą mieć bardzo zróżnicowaną wielkość i formę, dzięki temu łatwo je dopasować zarówno do domów tradycyjnych, jak i tych nowoczesnych. Często są stosowane w projektach domów, których styl nawiązuje do klasycznej stylistyki i do tradycji dworkowej. Lukarny z płaskim dachem urozmaicają bryły projektowanych obecnie nowoczesnych domów.

Dzięki tej lukarnie bryła budynku zyskuje atrakcyjny, nowoczesny charakter, a wnętrze poddasza jest doskonale doświetlone. W wysokiej ścianie frontowej lukarny z płaskim dachem można zamontować duże przeszklenia lub portfenetry ze szklanymi balustradami. W dachach domów zaprojektowanych na planie prostokąta można konstruować podłużne lukarny wyposażone w kilka okien. Odpowiednio zaprojektowana lukarna pozwala na znaczne powiększenie przestrzeni pomieszczeń poddasza i poszerza możliwości aranżacji wnętrza. Modne obecnie duże lukarny z płaskimi dachami, których okna komponują się doskonale ze stolarką parteru, podkreślają nowoczesny wygląd elewacji.

Dom w amarylisach 7

Dom w curry

Wyposażona jest w niewielkie trójkątne okno i pozbawiona jest ścian bocznych, które zastępuje prosty dwuspadowy daszek, z pokryciem takim samym, jak pokrycie całego dachu domu. Duży kąt nachylenia połaci, uzyskany dzięki pozbawieniu tej lukarny poziomych ścian, umożliwia szybkie odprowadzanie śniegu i deszczu z dachu. Lukarny trójkątne stosowane są głównie do doświetlania małych pomieszczeń poddasza, jak łazienki i pralnie. Doświetlają też małe hole poddasza i schody. Lukarny trójkątne z dwuspadowym dachem dobrze prezentują się i urozmaicają bryłę dachu budynku. Zastępują okienko na poddaszu, które doświetlało małe pomieszczenia.

Dom w koniczynce 5

Dom w idaredach 10

Lukarny szczytowe to lukarny o prostej konstrukcji ze ściankami bocznymi, przekryte dachem dwuspadowym, którego połacie łączą się w kalenicy, tworząc kosze. Okna lukarn szczytowych to klasyczne otwierane okna prostokątne, często też z usytuowanymi nad nimi oknami trójkątnymi. Łatwo można je zauważyć, zwłaszcza gdy podkreślają wejście do budynku i stanowią wyraźny akcent na elewacjach frontowych domów. Lukarny szczytowe są bardzo rozpowszechnione, prezentują się atrakcyjnie i dobrze wpływają na wygląd bryły budynku.

„Wole oko” to bardzo charakterystyczna i oryginalna lukarna łukowa o różnych kątach zakrzywień. Nazwa nawiązuje do charakterystycznego kształtu tej niezwykle dekoracyjnej lukarny, która znajduje się pod zaokrąglonym fragmentem dużego dachu domu, przeważnie o stylistyce nawiązującej do klasycznych projektów. Lukarna „wole oko” jest bardzo trudna do wykonania, bo jej budowa wymaga od dekarza niezwykłej precyzji i dokładności oraz zastosowania odpowiedniego pokrycia dachowego. Materiał pokrywający lukarnę musi składać się z małych elementów, które sprawdzają się na powierzchniach krzywoliniowych. Mogą to być małe dachówki ceramiczne, cementowe, bitumiczne lub łupkowe o różnych kształtach. Pierwotnie zadaniem tej lukarny było doświetlenie ciemnych pomieszczeń, dzisiaj pełni funkcję dekoracyjną. Jest lukarną najrzadziej spotykaną w budowanych obecnie nowoczesnych minimalistycznych domach. Należy do najdroższych lukarn, jednak jej niezaprzeczalnie piękny wygląd i wyjątkowe funkcje dekoracyjne sprawiają, że ma ona wciąż wielu entuzjastów.

Jest lukarną o tradycyjnym kształcie przekrytą dachem dwuspadowym z dobudowanym do niej balkonem, który stanowi dla mieszkańców dodatkowe miejsce relaksu. Lukarna z balkonem nie tylko uatrakcyjnia wygląd dachu, ale też pozwala na lepsze oświetlenie poddasza. Duże przeszklenia drzwi balkonowych i szklane balustrady sprawiają, że do lukarny i przyległego do niej pomieszczenia wpada dużo naturalnego światła. Balkon lukarny usytuowanej na ścianie frontowej może pełnić dodatkową funkcję użytkową i osłaniać wejście do budynku. W domach nowoczesnych bardzo często zamiast balkonu stosuje się obecnie portfenetry, czyli drzwi balkonowe z balustradą.

Dom w lucernie 11

Dom w tymianku (N)

Nowoczesne lukarny z płaskim dachem często wykonane są jako wykusz budynku. Dobrze zaprojektowane i ciekawie wykończone lukarny z wykuszami, prezentują się efektowne i nadają domom unikalny charakter. Zabezpieczone szklanymi balustradami duże przeszklenia tych lukarn zapewniają doskonałe naturalne doświetlenie budynku i podkreślą nowoczesny charakter domu. Duże prostopadłościenne lukarny-wykusze są ostatnio bardzo modne. Stosowane w wielu projektach nowoczesnych domów, sprawiają, że domy te wyglądają nieszablonowo.

Ryzalit to wysunięta część budynku o tej samej co on wysokości, wsparta na jego fundamentach. Kiedy zespolimy ryzalit z tradycyjną lukarną z dachem dwuspadowym, stworzą razem spójną prostopadłościenną całość, wysuniętą z bryły budynku. Wyróżnia się ona zazwyczaj innym sposobem wykończenia elewacji niż cała bryła. Lukarnę-ryzalit wkomponowaną w centralną część połaci dachu często obejmują z obu stron wysunięte połacie dachu tworzące praktyczne zadaszenia. Lukarna zespolona z ryzalitem wydłuża optycznie bryłę budynku, zwiększa też jego przestrzeń użytkową i zapewnia dobre doświetlenie. Najczęściej lukarna jako ryzalit budynku dobudowywana jest na ścianie frotowej lub ogrodowej domu, tworząc dodatkową reprezentacyjną przestrzeń. Takie rozwiązanie urozmaica wygląd bryły. Sprawia, że domy zyskują niepowtarzalny styl.

Dom w telimach 3 (G2)

Dom w balsamowcach 2

Aby wybrać najbardziej odpowiednią lukarnę, spełniającą nasze oczekiwania, warto poznać także inne ich rodzaje. Są lukarny pulpitowe, trapezowe, z dachem jednospadowym, trójspadowym, a także stosunkowo rzadko stosowane oryginalne lukarny z dachem czterospadowym. Lukarny dachowe wciąż są modne, więc w projektach współczesnych domów pojawiają się coraz inne ich warianty. Dodatkową przestrzeń, którą gwarantują lukarny, zawsze można w funkcjonalny sposób wykorzystać. Wybór zależy od naszych oczekiwań, warto rozważyć różne możliwości, będziemy w przyszłości zadowoleni z naszej decyzji.

Lukarna dachowa znakomicie doświetla pomieszczenia poddasza, powiększa ich przestrzeń użytkową, a ponadto stanowi element ozdobny budynku. Tworzy ona w pomieszczeniu wnękę o pełnej wysokości, wewnątrz której można się swobodnie poruszać. Lukarna zdecydowanie zwiększa przestrzeń użytkową pomieszczeń poddasza. Ponadto niweluje część skosów, co pozwala na lepsze zagospodarowanie przestrzeni mieszkalnej i ciekawą aranżację wnętrz. Najważniejszą zaletą lukarn dachowych jest dobre doświetlenie przestrzeni poddasza. Zapewnia to pionowa szyba w oknie lukarny. Pionowe okno lukarny jest łatwo dostępne, co sprawia, że bez trudu można je utrzymać w czystości. Można je otwierać także podczas deszczu i wyglądać przez nie na zewnątrz, bez obawy, że zmokniemy. Niektórzy Inwestorzy decydują się na połączenie lukarny z konstrukcją balkonu, który urozmaici bryłę dachu i będzie pełnił funkcje użytkowe. Okna balkonowe dostarczą nie tylko więcej naturalnego światła, ale też sprawią, że domownicy zyskają dodatkową przestrzeń do wypoczynku na świeżym powietrzu. Największą wadą lukarny jest wysoki koszt budowy, co przekłada się na koszt całej inwestycji. Budowa lukarny jest skomplikowana i trudna, co pociąga za sobą ryzyko popełnienia błędów podczas jej realizacji. Jeśli jednak zadbamy o właściwy projekt i odpowiednie wykonanie lukarny przez doświadczonych fachowców, unikniemy błędów. W realizowanych obecnie projektach nowoczesnych minimalistycznych domów o prostych bryłach coraz rzadziej można spotkać lukarny. Dla wielu Inwestorów lukarna jest jednak uzasadnioną inwestycją. Decydują się oni na takie rozwiązanie ze względu na wygląd i zwiększenie funkcjonalności poddasza. Doceniają, że lukarna dachowa stanowi ciekawy ozdobny element architektoniczny i urozmaica nie tylko bryłę dachu, ale także całego budynku.

Okna dachowe pojawiły się w budownictwie znacznie później niż lukarny i stanowią dla niej alternatywę. Okno połaciowe montuje się w połaci dachu pod tym samym kątem, co jego nachylenie. Konstrukcja okna połaciowego nie wystaje ponad pokrycie dachowe, jest więc niewidoczna, nie ingeruje też w konstrukcję więźby dachowej. Konstrukcja lukarny jest znacznie bardziej skomplikowana i znacznie wyższe są koszty jej wykonania. Chociaż okna dachowe dostarczają wiele światła do pomieszczeń i są tańsze w realizacji, mają też pewne wady. W przypadku okien dachowych należy mieć na uwadze, że brudzą się one zdecydowanie szybciej niż okna lukarny. Na oknach dachowych może zalegać zimą śnieg, w przypadku lukarn problem ten nie występuje. Okna lukarn są więc zdecydowanie bardziej funkcjonalne od okien dachowych. Wybór pomiędzy oknami dachowymi i lukarnami zależy też od projektu domu, który wybierzemy i oczywiście od możliwości finansowych Inwestora. Jeśli decydujemy się na projekt nowoczesnego domu o prostej bryle, który będzie tani w budowie, wybieramy okna dachowe, ponieważ w porównaniu z nimi więcej kosztuje budow lukarny. W przypadku wyboru projektu domu w stylu tradycyjnym i dysponowaniu odpowiednimi finansami, wybór lukarny będzie dobrą decyzją.

Lukarna jest elementem wysuniętym z bryły domu, dlatego jej wykonanie, jak i izolacja wymagają szczególnej staranności. Dach lukarny musi zostać wykonany analogicznie, jak pozostała część połaci dachu, a więc musi być właściwie docieplony i zaizolowany. Sposób mocowania dachu lukarny zależy od jej konstrukcji. Zawsze należy zwrócić szczególną uwagę na uszczelnienie połączeń ścian bocznych lukarny z połacią dachową oraz na ich odpowiednią termoizolację. Poszczególne prace muszą zostać wykonane dokładnie, dlatego do budowy lukarny warto zatrudnić doświadczoną ekipę.

Wiele zależy od konkretnych potrzeb mieszkańców. Odpowiednio zaprojektowana i dobrze skonstruowana lukarna jest elementem nie tylko dekoracyjnym, ale przede wszystkim funkcjonalnym, jednak trzeba się liczyć z większymi kosztami jej wykonania. Atutem, który dla wielu osób może mieć zasadnicze znaczenie, jest fakt, że lukarna dodaje pomieszczeniom przestronności oraz ułatwia ich aranżację. Dom z lukarną, zwłaszcza zaprojektowaną na elewacji frontowej, zyskuje efektowny i reprezentacyjny charakter. Natomiast domy minimalistyczne, bez lukarn bardziej korespondują ze stylem nowoczesnym. Jeżeli zależy nam na ekonomicznych rozwiązaniach, wówczas lepszym wyborem jest dom bez lukarny, a pomieszczenia na poddaszu z powodzeniem dobrze doświetlą odpowiednio rozmieszczone okna połaciowe oraz te zaprojektowane w ścianach szczytowych. W przypadku poddasza bez lukarn duże znaczenie dla wygody użytkowania będzie miała wysokość ścianki kolankowej.

Zobacz także:
Zadaszony taras - 5 inspirujących pomysłów
Jak wykończyć elewację? Wybierz kolory domu

Jeśli masz dodatkowe pytania zapraszamy do kontaktu
w dogodnej dla Ciebie formie!

---

Chcesz z nami porozmawiać w dogodnej dla siebie chwili?

Zamów rozmowę, a nasz doradca skontaktuje się z Tobą.

Zamów rozmowę

Jesteśmy do Twojej dyspozycji również na czacie pon.-pt. 8-21, sob. 9-13

Odpowiemy jak tylko będziemy dostępni.

Rozpocznij czat

Jeśli wolisz szczegółowo opisać swoje pytanie, napisz do nas.

Odpowiemy najszybciej jak to możliwe.

Napisz do nas

---

Zadzwoń do nas +48 12 37 21 900