Uzyskanie kredytu hipotecznego wymaga wykazania przed bankiem odpowiedniej zdolności kredytowej. Jednak to nie wszystko, ponieważ, by otrzymać kredyt hipoteczny, konieczny jest również wkład własny. Dla wielu rodzin to poważny problem, który utrudnia lub wręcz uniemożliwia im kupno mieszkania, czy budowę domu. Zapowiedziane w „Polskim Ładzie" zamiany przewidują dofinansowanie wkładu własnego kredytów mieszkaniowych, a także bonus za posiadanie dzieci i dodatkowe dopłaty do kredytu hipotecznego dla rodzin wielodzietnych. A to nie jedyne deklarowane formy wsparcia. Zobacz, jakie formy pomocy przewidziano w ramach „Nowego Ładu", sprawdź, kto będzie mógł uzyskać kredyt mieszkaniowy bez wkładu własnego i ile wyniosą dopłaty do kredytów.
Polski Ład - co to jest?
„Polski Ład” to program zmian w polityce gospodarczej i społecznej państwa, mający na celu odbudowę po kryzysie związanym z epidemią Covid – 19, znany również pod nazwą „Nowy Ład”. Ogłoszony został przez przedstawicieli partii rządzącej w dniu 15 maja 2021 r. Na realizację zapowiedzianych w „Polskim Ładzie” projektów przewiduje się przeznaczyć do 2030 roku ponad 650 mld zł. Celem programu jest zmniejszenie nierówności społecznych i stworzenie lepszych warunków do życia. Program obejmuje 10 obszarów, które dotyczą następujących kwestii: Plan na zdrowie, Uczciwa praca - godna płaca, Dekada rozwoju, Rodzina i dom w centrum życia, Polska - nasza ziemia, Przyjazna szkoła i kultura na nowy wiek, Dobry klimat dla firm, Czysta energia - czyste powietrze, CyberPoland 2025, Złota jesień życia.
Wśród założeń programu „Polski Ładu” przewidziano między innymi:
- wprowadzenie rozwiązań usprawniających działanie służby zdrowia i wzrost dofinansowania na zdrowie w ciągu 6 lat do poziomu 7% PKB,
- obniżenie podatków, podniesienie kwoty wolnej do 30 tys. zł dla każdego, a także podniesienie progu podatkowego drugiego z 85 tys. zł do 120 tys. zł,
- wyższe emerytury i brak podatku PIT dla emerytów i rencistów, którzy pobierają świadczenia w wysokości do 2 500 zł brutto,
- 500 tys. nowych miejsc pracy, czyli plan stworzenia dodatkowych miejsc pracy, dzięki inwestycjom, m.in.: w infrastrukturę, transport, usługi publiczne, cyfryzację,
- rozwiązania, wychodzące naprzeciw potrzebom mieszkaniowym Polaków, w tym dopłaty do kredytów hipotecznych w ramach programu „Mieszkanie bez wkładu własnego" oraz zmiany w zakresie budownictwa jednorodzinnego, poprzez wprowadzenie uproszczeń proceduralnych - czyli budowa domu do 70m2 bez dodatkowych formalności.
W ramach ujętego w „Polskim Ładzie” obszaru „Rodzina i dom w centrum życia” zapowiedziano dofinansowania i pomoc w uzyskaniu pierwszego mieszkania lub w spłacie kredytu. Można tutaj wyróżnić dwie grupy beneficjentów planowanych zmian: jedna grupa to osoby, które będą mogły zaciągnąć kredyt hipoteczny, nie posiadając wystarczających oszczędności na wkład własny, druga grupa to rodziny wielodzietne oraz osoby, korzystające z mieszkalnictwa społecznego, które będą uprawnione do dofinansowania kredytu. Oprócz gwarancji wkładu własnego i dopłat do kredytu wstępne założenia programu Polski Ład przewidują również dopłaty do zakupu mieszkania czy budowy domu w formie bonu mieszkaniowego.
Kredyty hipoteczne bez wkładu własnego - „Polski Ład”
Założeniem „Polskiego Ładu” jest m.in. wsparcie rodzin w zakupie własnego mieszkania z rynku pierwotnego, wtórnego, społecznego lub budowie domu poprzez ułatwienie im finansowania i wzięcia kredytu. Każdy kredyt hipoteczny wymaga wkładu własnego, który zazwyczaj sięga ok. 20 % wartości nieruchomości, a to powoduje, że wielu młodych ludzi nie stać, by kupić mieszkanie, czy wybudować dom. Często są one poza zasięgiem ich możliwości finansowych.
W dniu 8.09.2021 r. przyjęto projekt ustawy o kredytach hipotecznych, objętych gwarancją, zastępującą udział własny kredytobiorcy oraz o spłatach tych kredytów dokonywanych w związku z powiększeniem gospodarstwa domowego, precyzujący założenia programu „Mieszkanie bez wkładu własnego”. 1 października 2021 r. Ustawa o gwarantowanym kredycie mieszkaniowym została przyjęta przez Sejm. Przepisy mają wejść w życie 27 maja 2022 r.
Ustawa określa zasady, według których takie kredyty będą udzielane oraz spłacane. Jej celem jest wyeliminowanie bariery środków na wkład własny wymagany do zaciągnięcia kredytu hipotecznego. Kredyt bez wkładu własnego jest rozwiązaniem kierowanym do rodzin, które mają zdolność kredytową, ale nie mają możliwości zgromadzenia środków na wymagany przez banki wkład własny. Gwarantowany kredyt mieszkaniowy nie obejmie więc gospodarstw domowych o niskich dochodach. Szacunkowe wyliczenia przewidują, że łącznie z programu „Mieszkanie bez wkładu własnego” będzie mogło skorzystać około 80 tys. rodzin rocznie.
Jeśli planujesz skorzystać z ułatwień w zakresie kredytów hipotecznych oraz dopłat, warto już teraz wybrać odpowiedni projekt domu. Oferta ARCHON+ to obszerna kolekcja, spełniająca różnorodne oczekiwania mieszkańców i dostosowana do rozmaitych wymogów formalnych. Zobacz kolekcje, które szczególnie polecamy Twojej uwadze.
W zakresie wyboru odpowiedniego projektu gwarantujemy profesjonalne, bezpłatne doradztwo naszych Doradców Projektowych. Zachęcamy również do skorzystania z formularza doboru projektu.
W poprzednich latach Polacy mogli korzystać z innych programów mieszkaniowych, w tym z programu Mieszkanie dla Młodych, Rodzina na swoim, Mieszkanie Plus.
W ramach polityki mieszkaniowej „Polskiego Ładu” przyjęte zostaną nie tylko rozwiązania w zakresie wsparcia w uzyskaniu wkładu własnego w formie szczególnych zasad udzielania i spłaty kredytu. Planowane jest również wprowadzenie dodatkowych instrumentów wsparcia gospodarstw domowych w formie bonów mieszkaniowych.
Kredyt bez wkładu własnego – główne założenia
- kredyt bez wkładu własnego to specjalny kredyt mieszkaniowy hipoteczny, spełniający warunki określone w ustawie i udzielany przez banki, które przystąpią do programu na podstawie umowy zawartej z Bankiem Gospodarstwa Krajowego,
- Bank Gospodarstwa Krajowego będzie udzielał gwarancji spłaty jego części - nie mniej niż 10% i nie więcej niż 20% kwoty kredytu, ale maksymalna kwota gwarancji nie może wynieść więcej niż 100 tys. zł,
- gwarancja zastępuje wymóg wniesienia wkładu własnego,
- kredyt taki będzie można zyskać na mieszkanie, które zmieści się w limitach cenowych.
Procedura udzielenia takiego kredytu będzie uzależniona od banku udzielającego kredytu. Natomiast założenie jest takie, że będą to takie same kredyty, jakich dotychczas udzielają banki, z tą różnicą iż nie będzie wymogu wpłaty wkładu własnego. Dla osób ubiegających się o kredyt dojdą nowe obowiązki związane z koniecznością przedstawienia stosownych oświadczeń, potwierdzających spełnianie warunków do skorzystania z programu.
Kredyty mieszkaniowe bez wkładu własnego będą udzielane do końca 2030 r. Przyjęta data jest okresem realizacji Narodowego Programu Mieszkaniowego. Rząd zakłada bowiem, że koniec 2030 r. będzie okresem służącym weryfikacji wszystkich rozwiązań wspierających mieszkalnictwo.
Dodatkowo przewidziano dopłaty do kredytów mieszkaniowych dla rodziców - na etapie spłaty kredyt ten będzie objęty dedykowanym systemem finansowego wsparcia kredytobiorców, wypłacanym w związku z urodzeniem dzieci. Wsparcie to będzie jednorazową spłatą za kredytobiorcę z budżetu państwa części kapitału kredytu po urodzeniu drugiego dziecka lub kolejnego dziecka. Będzie to tzw. spłata rodzinna.
Kredyt bez wkładu własnego – zasady udzielania kredytu i spłaty
Gwarantowany kredyt mieszkaniowy może zostać udzielony:
- bez wymagań w zakresie minimalnej wysokości wkładu własnego kredytobiorcy,
- w walucie polskiej, dzięki temu nie wystąpią ryzyka kursowe,
- na okres co najmniej 15 lat.
Na jaki cel można przeznaczyć gwarantowany kredyt mieszkaniowy?
Celem kredytu ma być zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych i pokrycie całości lub części wydatków ponoszonych w związku z:
- finansowaniem kosztów budowy domu jednorodzinnego, w tym jego wykończenia, a także zakupu działki lub jej części, celem budowy na niej domu,
- nabyciem prawa własności lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, w tym także z jego wykończeniem;
- wkładem budowlanym.
Kto może zaciągnąć kredyt bez wkładu własnego?
Gwarantowany kredyt mieszkaniowy może zostać udzielony wyłącznie
- pełnoletniej osobie fizycznej,
- małżonkom, lub
- rodzicom co najmniej jednego wspólnego dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską albo opieką prawną:
prowadzącym gospodarstwo domowe:
- na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo
- poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli:
- posiada obywatelstwo polskie albo
- nie posiada obywatelstwa polskiego i prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z osobą posiadającą takie obywatelstwo, a gwarantowany kredyt mieszkaniowy jest mu udzielany wspólnie z tą osobą.
W Ustawie wskazano na ograniczenia (art. 5), zgodnie z którym osoby wchodzące w skład gospodarstwa domowego ubiegającego się o gwarantowany kredyt mieszkaniowy:
- nie mogą posiadać prawa własności lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz w okresie 5 lat poprzedzających złożenie wniosku o udzielenie tego kredytu nie dokonały zbycia takiego prawa w drodze darowizny na rzecz osoby zaliczanej do I albo II grupy podatkowej; oraz
- nie przysługuje im spółdzielcze prawo dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego;
- nie udzielono im innego gwarantowanego kredytu mieszkaniowego.
Kredyt hipoteczny bez wkładu własnego – jakie warunki powinna spełniać nieruchomość?
Aby zakup nieruchomości można było sfinansować z kredytu bez wkładu własnego, nieruchomość ta musi znajdować się na terytorium Polski. Aby zmniejszyć ryzyko wzrostu cen nieruchomości, przyjęty zostanie maksymalny limit ceny, w tym także wkład budowlany, w przeliczeniu na 1 metr kwadratowy powierzchni użytkowej finansowanego mieszkania.
Limity cen mają być zróżnicowane i odmienne dla poszczególnych województw, w ramach województw odrębne limity dla stolicy województw, gmin sąsiadujących ze stolicami oraz pozostałych gmin w województwie. W tej kwestii mają być wykorzystane zweryfikowane doświadczenia programów wsparcia „Rodzina na swoim”, „Mieszkanie na start”.
Limity będą także zróżnicowane w zależności od tego, czy nieruchomość będzie nabywana na rynku pierwotnym, czy wtórnym. W przypadku rynku wtórnego wskaźnik będzie wyższy o 10%.
Limity mają powstrzymać nieuzasadniony wzrost cen. Dodatkowym mechanizmem, ograniczającym wzrost cen nieruchomości ma być ujęte w projekcie ustawy upoważnienie dla Rady Ministrów, które umożliwi w drodze rozporządzenia obniżenie wysokości współczynników, wpływających na ustawowe limity cenowe.
„Polski Ład” - dopłaty do kredytu hipotecznego
Polski Ład zakłada, że program „Mieszkanie bez wkładu własnego” to nie tylko gwarancja wkładu własnego. Poza gwarancją zastępującą udział własny w kredycie hipotecznym, dla osób, które zamierzają kupić swoje pierwsze mieszkanie na rynku pierwotnym, wtórnym, wybudować dom lub też korzystać z budownictwa społecznego, przewidziano inne formy wsparcia i dopłaty.
Jedną z nich, jest określona w założeniach omawianej wyżej projektowanej ustawy dopłata do kredytu w formie „spłaty rodzinnej”. Projekt zakłada, że w sytuacji, gdy kredytobiorcy urodzi się dziecko, Bank Gospodarstwa Krajowego, będzie mógł dokonać jednorazowej spłaty części kapitału kredytu hipotecznego bez wkładu własnego.
Nowe przepisy będą dawały możliwość uzyskania różnej dopłaty do kredytu. Wysokość przysługującej „spłaty rodzinnej” będzie zależna od liczby dzieci w rodzinie:
- 20 tys. zł w przypadku, gdy powiększenie gospodarstwa domowego dotyczy drugiego dziecka w rodzinie;
- 60 tys. zł w przypadku, gdy powiększenie gospodarstwa domowego dotyczy urodzin trzeciego lub kolejnych dzieci.
Łączna kwota spłat rodzinnych dla jednego kredytu nie może przekroczyć 100 tys. zł. Warunkiem „spłaty rodzinnej” dokonanej przez BGK jest brak prawa własności lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego innego niż sfinansowany w oparciu o środki z kredytu bez wkładu własnego.
Bony mieszkaniowe - Polski Nowy Ład
W ramach programu „Polski Ład” i wspierania rozwoju mieszkalnictwa w Polsce planuje się wprowadzić bon mieszkaniowy, który będzie miał formę bezzwrotnej dopłaty z budżetu do realizacji określonych celów mieszkaniowych. Wszystko wskazuje na to, że bony mieszkaniowe będą działać na analogicznej zasadzie, jak bony turystyczne, czyli pieniądze nie będą przekazywane na konto, ale w formie kodu, który następnie będzie trzeba przekazać sprzedawcy mieszkania.
Celem ma być: zakup mieszkania, budowa domu, wykupienie partycypacji w Towarzystwie Budownictwa Społecznego.
Realizacja programu bonów mieszkaniowych najprawdopodobniej możliwa będzie od 1.01.2023 r., ponieważ wdrożenie będzie wymagało przygotowania kompleksowego systemu informatycznego. Nabór i proces weryfikacji wniosków ruszy w 2022 r. Aktualne rozwiązania zakładają, że:
- bon mieszkaniowy będzie przyznawany decyzją terenowej jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na podstawie złożonego przez beneficjenta wniosku,
- bon będzie można zrealizować od 1 stycznia do 31 grudnia roku następującego po roku, w którym bon został przyznany, z opcją odpłatnego przedłużenia jego ważności o kolejny rok,
- wysokość dopłat będzie zależeć od liczby osób wchodzących w skład gospodarstwa domowego,
- bon mieszkaniowy będzie realizowany w formie rodzinnej i społecznej.
Dodatkowo ma zostać wprowadzony Bon Plus.
Ostateczny kształt bonów ma zostać opracowany przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii.
Rodzinny bon mieszkaniowy
Rodzinne bony mieszkaniowe przeznaczone będą dla rodzin wielodzietnych, co najmniej z trójką dzieci. Z bonu mieszkaniowego będą mogły również skorzystać te gospodarstwa domowe, których członkami są osoby niepełnosprawne w stopniu znacznym.
Na co można przeznaczyć rodzinny bon mieszkaniowy?
Bon rodzinny mieszkaniowy będzie można przeznaczyć na cele, które są objęte bonem społecznym oraz na:
- zakup mieszkania lub domu,
- budowę domu jednorodzinnego,
- pokrycie niezbędnego wkładu mieszkaniowego, wnoszonego do spółdzielni mieszkaniowej,
- pokrycie partycypacji na najem mieszkania w Towarzystwie Budownictwa Społecznego lub Społecznej Inicjatywie Mieszkaniowej.
Zasady przyznawania rodzinnego bonu mieszkaniowego
Aktualne założenia przewidują, że rodzinny bon mieszkaniowy będzie przyznawany osobie prowadzącej gospodarstwo domowe, która nie posiada na własność innego mieszkania lub domu. Planowane są wyjątki, dla rodzin, które posiadają własne mieszkanie lub dom, ale ich powierzchnia nie będzie przekraczać przyjętego limitu.
Jaka wysokość rodzinnego bonu mieszkaniowego?
Wysokość bonu ma być zróżnicowana, ze względu na liczbę dzieci w rodzinie oraz status majątkowy beneficjenta. Szacuje się, że kwota bonu mieszkaniowego może wynieść od 5 tys. zł do 145 tys. zł.
Najwięcej otrzyma rodzina z sześciorgiem dzieci – ok. 100 tys. zł. Dodatkowo wartość bonu może być wyższa o 45 tys. zł, jeżeli rodzina przed dniem realizacji bonu nie posiadała mieszkania lub domu, bądź też ich metraż nie przekraczał 65 m2.
Społeczny bon mieszkaniowy
Społeczne bony mieszkaniowe mają być przeznaczone dla tych osób, które nie posiadają aktualnie własnych lokali mieszkalnych, nie mają też prawa do lokalu spółdzielczego, ani nie mają zawartej umowy deweloperskiej lub o wkład budowlany. Ważną przesłanką, warunkującą przyznanie społecznego bonu mieszkaniowego jest brak zdolności kredytowej, czyli niskie dochody, ograniczające możliwość uzyskania kredytu hipotecznego.
Na co można przeznaczyć społeczny bon mieszkaniowy?
Przyjęte złożenie względem społecznego bonu mieszkaniowego przewidują, że będzie go można przeznaczyć na:
- partycypację w Towarzystwie Budownictwa Społecznego lub w Społecznej Inicjatywie Mieszkaniowej, w których beneficjenci zdecydują się na wynajem mieszkania,
- sfinansowanie wkładu mieszkaniowego w spółdzielni.
Jaka wysokość społecznego bonu mieszkaniowego?
Społeczny bon mieszkaniowy ma być przyznawany w wysokości od 5 tys. zł do 40 tys. zł, według poniższego schematu:
- 5 tys. zł - dla jednoosobowego gospodarstwa domowego
- 10 tys. zł – dla małżeństw bez dzieci
- 25 tys. zł – dla małżeństw z jednym dzieckiem
- 40 tys. zł – dla małżeństw z dwójką dzieci.
Mieszkaniowy Bon Plus
Trwają prace nad wprowadzeniem kolejnego instrumentu wsparcia, jakim będzie Bon Mieszkaniowy Plus, który ma być przeznaczonego dla tych osób, które zamierzają zaciągnąć kredyty hipoteczne. Bon ten przyznawany będzie przed zawarciem umowy kredytu hipotecznego, gospodarstwom domowym, które nie posiadają własnego mieszkania. Wypłata środków ma nastąpić po zakupie mieszkania i po tym, jak w rodzinie urodzi się drugie dziecko i kolejne dzieci.
Ostateczne zasady programów będą znane po przyjęciu ustaw.
Czytaj również: Mieszkanie bez wkładu własnego i dom 70 m2 bez formalności. Co nam oferuje "Polski Ład"?