Elewacja domu - najciekawsze pomysły na elewację

Elewacja to najlepsza i zarazem najbardziej wymagająca zewnętrzna wizytówka domu. Z tego powodu powinna nie tylko odzwierciedlać upodobania właściciela, ale także harmonijnie współgrać z otoczeniem budynku. Dzisiejsze możliwości doboru i wykonania elewacji są bardzo szerokie. Warto więc zastanowić się jaki rodzaj wykończenia zewnętrznych ścian będzie najlepiej pasować do powstającego czy modernizowanego domu. Niniejszy tekst podpowie, czym należy kierować się przy wyborze elewacji, na jakie rzeczy zwracać szczególną uwagę i kiedy najlepiej podjąć się całego przedsięwzięcia.

Elewacja domu pełni dwie ważne funkcje: estetyczną i ochronną. Wykończenie zewnętrznych ścian domu powinno pasować zarówno do jego wnętrza, jak i otoczenia budynku. Harmonijne połączenie poszczególnych elementów pomoże uniknąć wrażenia przypadkowości. Jak zaprojektować elewację domu?

Zewnętrzne wykończenie budynku powinno pasować do najbliższej okolicy, w której dom powstaje czy już się znajduje. Zestawienie kolorystyczne musi odpowiadać miejscowym przepisom, czyli musi być zgodne z Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego bądź z Warunkami Zabudowy. W dokumentach tych mogą być zawarte wytyczne dotyczące stylistyki wykończenia, kolorystyki elewacji czy dachu, Zgodność naszego projektu z lokalnymi przepisami to warunek konieczny do uzyskania pozwolenia na budowę.

Na całościowy efekt, czyli ostateczny wygląd naszego domu składa się kilka elementów. Są to: bazowy kolor elewacji, rodzaj i barwa dodatkowego materiału wykończeniowego (drewno, beton, kamień), a także kolor dachu oraz drzwi zewnętrznych i okien. W niektórych projektach istotny jest także kolor schodów zewnętrznych, balustrad, tarasu oraz elementów uzupełniających, takich jak rynny, opaski okienne, drzwi garażowe. Najlepiej w pierwszej kolejności zdecydować o kolorze tynków i dachu, a następnie do nich dopasować pozostałe elementy wykończeniowe. Wszystkie te elementy składają się na całościowy efekt, który musi być estetyczną kompozycją. Elewacja powinna korespondować z materiałami i kolorami lub też kontrastować z nimi.

Prezentowane w dalszej części artykułu przykładowe elewacje domów jednorodzinnych zaprojektowanych przez architektów ARCHON+ mogą być inspiracją przy podejmowaniu decyzji o ostatecznym wyglądzie przyszłego domu. Na grafikach zaprezentowano różne zestawienia kolorystyczne, w których atrakcyjną bazę często stanowią tynki w kolorach bieli, stonowanych szarości w połączeniu z różnego rodzaju akcentami w postaci naturalnych okładzin, struktury betonu, czy innych kolorystycznych akcentów. Bardzo realistyczne wizualizacje do projektów ARCHON+ pozwalają ujrzeć przyszły efekt i przekonać się, czy wybrany sposób wykończenia zewnętrznych ścian odpowiada stylem, kolorem i wykorzystanym materiałem do naszego wymarzonego domu.

Warto przypomnieć, że wizualizacje elewacji przygotowane przez architektów ARCHON+ są tylko propozycją wykończenia domu i można je dowolnie modyfikować w trakcie adaptacji lub budowy domu, tak by dostosować wygląd elewacji do własnych preferencji.

Nowoczesne elewacje domów wykonuje się z bardzo różnych materiałów. Wybierając odpowiedni surowiec do wykończenia zewnętrznych ścian domu, należy mieć na uwadze, że elewacje powinny być odporne na działanie warunków atmosferycznych oraz wszelkiego rodzaju uszkodzenia techniczne, takie jak pęknięcia czy uderzenia. Powstają zatem pytania, co na elewacje domu? Na jaki materiał się zdecydować, by później nie żałować? Czym wykończyć elewacje domu? W wyborze pomoże krótka prezentacja popularnych materiałów wykończeniowych dostępnych aktualnie na polskim rynku budowlanym.

Tynk elewacyjny to najbardziej popularne i najtańsze rozwiązanie. Tynk cienkowarstwowy jest dostępny w wielu kolorach, co sprawia, że otynkowane ściany zewnętrzne mogą prezentować się bardzo atrakcyjnie. Wybór odcienia tynku zależy od stylu domu, gustu właściciela i otoczenia budynku. Najtańsze są tynki mineralne, które trzeba jeszcze pomalować farbami elewacyjnymi, co jednak finalnie zwiększa koszty. Popularne są także dostępne w wielu odcieniach tynki akrylowe. Istnieją także tynki silikonowe, które charakteryzują się trwałością. Ten rodzaj tynków cieszy się wśród specjalistów z branży bardzo dobrą opinią. Są to także tynki samoczyszczące, co jest ich dużą zaletą.

W ostatnim czasie płyty elewacyjne przeżywają prawdziwy renesans. Na rynku dostępne są płytki wykonane z różnych materiałów. Można kupić zarówno płyty elewacyjne z betonu czy kamienia, jak i wykonane z żywic czy silikatowe. Dzięki temu każdy Inwestor znajdzie coś dla siebie. Czynnikami decydującymi, poza indywidualnymi preferencjami i materiałem wykonania, może być także kolor i cena. Dużą zaletą wykończenia elewacji płytami elewacyjnymi jest brak konieczności częstej pielęgnacji powierzchni. Jest to więc wygodne rozwiązanie dla osób zapracowanych i zajętych.

Cegła klinkierowa nadaje elewacji domu niepowtarzalnego uroku. Dostępna jest w szerokiej gamie kolorów, co sprawia, że elewacje z klinkieru wcale nie muszą być monotonne czy standardowo takie same, czyli rdzawe. Można zdecydować się na płytki klinkierowe czarne, zielone czy beżowe. Elewacja z klinkieru daje raczej efekt jednolity optycznie. Ceglana elewacja domu może być zastosowana zarówno w tradycyjnym budownictwie, jak i w nowoczesnych projektach. Cegły klinkierowe nadają się zarówno do wykańczania całych ścian, jak i tylko ich fragmentów. Znakomitym pomysłem jest łączenie cegły na elewacji i we wnętrzu domu, co daje efekt stylistycznej ciągłości.

Drewno to tradycyjny materiał, który doskonale nadaje się na elewację domu. Niesłabnącą popularnością cieszy się głównie z powodu swoich walorów estetycznych. Stosując ten tradycyjny i sprawdzony materiał, można uzyskać zaskakujący efekt. Ciekawy rezultat daje przykładowo wykorzystanie drewna w ciemnym i mocno nasyconym kolorze. Obecnie niezwykle modne są zwłaszcza elewacje wykorzystujące elementy z czarnego drewna. W zestawieniu z bielą ścian tak odważne kontrastowe połączenie przyciąga wzrok. Niekiedy stosuje się drewno na elewacji w sposób sprawiający wrażenie postarzałego, wystawionego na działanie warunków atmosferycznych. Efekt taki można uzyskać poprzez wyszarzenie drewna. Elewacja domu z okładziną drewnianą zyskała na popularności dzięki fali zainteresowania stylem skandynawskim. Spodoba się w szczególności osobom ceniącym minimalistyczne rozwiązania oraz skandynawski design.

Elewacja z kamienia to niewątpliwie interesująca propozycja dla osób lubiących naturalne materiały. Choć nie stanowi najpopularniejszego w Polsce wyboru, to jednak ma swoich zwolenników. Elewacja z kamienia naturalnego sprawdza się doskonale w projektach domów typu rustykalnego, zatopionych zieleni. Warto pamiętać, że kamień na elewacji nie musi przekładać się na wizualny efekt ciężkości. Przeciwnie, można zdecydować się na kamień o jasnych i delikatnych odcieniach beżu, bieli i szarości, które optycznie nie przeciążają zewnętrznych ścian budynku. Elewacje z kamienia to ciekawy pomysł na elewacje domów parterowych. Warto pamiętać, że kamień elewacyjny na ściany zewnętrzne to niezwykle wytrzymały materiał niewymagający szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych. Ponadto, kamienna elewacja – jak każdy klasyk - zawsze pozostaje w modzie.

Elewacja z betonu architektonicznego to interesujące rozwiązanie, choć w pierwszej chwili można się zastanawiać, czy beton na ścianie to dobry pomysł. Jednak nowoczesna elewacja w tym stylu idealnie wpisuje się w gusta Inwestorów ceniących sobie niebanalne i modne rozwiązania. Beton architektoniczny to surowy materiał, który przez długi czas częściej stosowano we wnętrzach budynków, niż na zewnątrz. W ostatnim czasie coraz częściej można zobaczyć płyty betonowe na ścianach zewnętrznych. Należy dodać, że płyty betonowe na ścianę niekoniecznie muszą być szare. Na rynku dostępny jest beton architektoniczny w różnych wariantach kolorystycznych. Elewacje budynku wykończone betonem mogą być przykładowo czarne, zielone czy też rdzawoczerwone. Beton architektoniczny oferuje praktycznie nieograniczone możliwości aranżacyjne, biorąc pod uwagę paletę barw, jak i różnorodność faktur imitujących przykładowo łupek lub trawertyn. Inwestorzy często decydują się na płyty z naturalnego betonu architektonicznego, zarazem prostego i surowego, którego użycie to dobry sposób na odświeżenie wyglądu elewacji podczas modernizacji budynku.

Blacha trapezowa elewacyjna zdobywa coraz większą popularność, głównie za sprawą trzech podstawowych cech. Chodzi o atrakcyjną cenę, łatwy montaż i dużą trwałość. Początkowo blachę wykorzystywano szczególnie na elewacjach budynków przemysłowych czy hal produkcyjnych. Z czasem znalazła zastosowanie także na ścianach domów jednorodzinnych. Odpowiednie dobranie kolorystyki blachy do charakteru domu pozwala osiągnąć ciekawy efekt zarówno w przypadku nowoczesnych realizacji, jak i prostych domów jednorodzinnych w tradycyjnym stylu. W nowoczesnym budownictwie dużą popularnością cieszy się blacha łączona na rąbek stojący, której atutem jest także łatwy montaż. Zastosowana na elewacji w ułożeniu pionowym lub poziomym zapewnia bryle oryginalny wygląd. Blacha jest odporna na uszkodzenia mechaniczne, a także trudne warunki atmosferyczne, co stanowi jej dużą zaletę.

Wielu Inwestorów zastanawia się, ile kosztuje elewacja domu? Jest to ważne pytanie, które może być czynnikiem determinującym sposób wykończenia zewnętrznych ścian budynku. Koszt elewacji jest zróżnicowany i zależny przede wszystkim od wykorzystanego materiału i robocizny. Na cenę wpływa także system montażu izolacji termicznej oraz powierzchnia ścian, które należy pokryć. Nie istnieje jedna, uniwersalna stawka na wykonanie elewacji domu.

Zastanawiając się, jak dobrać elewację, by zdobiła dom i idealnie komponowała się z najbliższym otoczeniem, warto zapoznać się z wizualizacjami projektów ARCHON+ i przeanalizować przykładowe elewacje domów jednorodzinnych. Pozwoli to uzyskać sugestie i odpowiedzi na różne pytania, jak np.: jak pomalować elewacje domu?, jakim kolorem wykończyć cokół?, dom z czerwonym dachem jaka elewacja? Te i pokrewne pytania są istotne, bowiem ostateczny wygląd domu w dużym stopniu zależy od kompozycji kolorów i odpowiednio dobranych akcentów. Sposób wykończenia elewacji wieńczy bowiem wieloetapowy i długotrwały proces budowy wymarzonego domu jednorodzinnego.

Elewację domu parterowego warto wykończyć w jasnym kolorze. Ciemne barwy sprawiają, że niskie domy parterowe wydają się optycznie pomniejszone. Lepiej zatem zdecydować się na tynki i farby elewacyjne w jasnych odcieniach. Może to być: biel, kość słoniowa czy jasny szary. Dobrze sprawdzają się także odcienie beżu. Ważne, by dobrać farbę fasadową odporną na zabrudzenia. Dobrym wyborem są farby hydrofobowe i niskonasiąkliwe, które sprawdzają się znakomicie w przypadku budynków usytuowanych w centrum miast bądź przy ruchliwej drodze i bardziej narażonych na zabrudzenia. Także elewacja z drewna to sprawdzone rozwiązanie przy niskich budynkach o prostej bryle. Deski z drewna dodadzą uroku i charakteru jednokondygnacyjnej inwestycji. Należy pamiętać o szczególnym zabezpieczeniu cokołu, czyli dolnej części budynku. Bujna, ekspansyjna roślinność, opady deszczu czy śniegu, a także narażenie na uszkodzenia mechaniczne sprawiają, że cokół warto wykończyć materiałem odpornym na działanie niekorzystnych czynników. Może być wykonany w ciemniejszym odcieniu niż reszta elewacji.

Elewacja domu piętrowego może być wyzwaniem dla projektantów, a także właścicieli nieruchomości. Ze względu na wysokość i powierzchnię ścian budynku, większe niż w domach parterowych czy domach z poddaszem użytkowym, trudniej zaprojektować wykończenie w sposób, który nie będzie sprawiał wrażenia nudnego i monotonnego. Zastosowanie odpowiedniej kompozycji sprawi, że elewacja domu piętrowego będzie ciekawa i wyjątkowo estetyczna.

Przy elewacjach domów piętrowych może się pojawić konieczność optycznego obniżenia budynku. Dzięki temu będzie on lepiej korespondował z sąsiedztwem i nie będzie sprawiał wrażenia przytłaczającego. W tym celu stosuje się akcenty horyzontalne. Można też zastosować kontrastujący materiał bądź kolor wokół okien. Powstałe w ten sposób pasy optycznie obniżą budynek. Innym, nieco bardziej odważnym, ale też polecanym rozwiązaniem, jest użycie innego materiału lub koloru dla jednej z kondygnacji domu. Tego typu rozwiązanie bardzo dobrze sprawdzi się w przypadku różnić między obrysem parteru a obrysem piętra, a to za sprawą np. poszerzonego garażu. Odmienny kolor lub różny od reszty materiał zaakcentuje różnorodność bryły.

Należy pamiętać, że elewacja domu w kilku kolorach może zmienić jego wygląd i proporcje bryły. Na przykład, wykończenie górnej kondygnacji ciemniejszym kolorem, a dolnej jaśniejszym, może sprawić, że budynek będzie wydawać się wyższy, niż jest w rzeczywistości. Zastosowanie kolorowych detali pozwoli urozmaicić bryłę domu i nada jej bardziej nowoczesnego charakteru. Zróżnicowana kolorystyka na elewacji pozwoli wybrane detale bardziej zaakcentować i wizualnie wyodrębnić. Kolorem można też wyróżnić poszczególne strefy budynku, bądź też w zależności od zamysłu scalić, poprzez ujednolicenie kolorystyczne części elewacji. W ten sposób można podkreślić strefę tarasową lub wejściową, czy też np. optycznie mocniej zintegrować z bryłą wysunięty poza linię garaż.

Do wykończenia elewacji domu w stylu nowoczesnej stodoły można zastosować wspomniane wcześniej materiały i kolory. Biel i chłodne delikatne szarości znakomicie będą korespondować z prostą formą bryły i podkreślą jej minimalistyczny charakter, w akcentach sprawdzą się także naturalne okładziny czy płyty z betonu architektonicznego. Dom w stylu nowoczesnej stodoły można wykończyć nowoczesną elewacją wykonaną z kostki, doskonałymi propozycjami są także materiały elewacyjne odznaczające się niezwykłą trwałością i niewymagające systematycznej konserwacji. Można zastosować elementy stali nierdzewnej czy też blachę. Projekty domów jednorodzinnych w stylu nowoczesnej stodoły wraz z propozycjami wykończenia elewacji można obejrzeć na stronie Pracowni ARCHON+.

Wykonanie elewacji wieńczy etap ocieplania ścian budynku. Wykończenie domu najlepiej zaplanować już po zakończeniu mokrych prac wewnątrz domu. Idealny czas na wykonanie elewacji to wrzesień. Zbyt duże letnie upały i słońce świecące bezpośrednio na ściany przy temperaturze przekraczającej 25°C mogą spowodować, że tynki będą zbyt szybko wysychać i nie zdążą stabilnie związać się z podłożem. Taka sytuacja grozi łuszczeniem się i ich odpadaniem w przyszłości.

Jeśli wnętrza domu nie zostały jeszcze otynkowane, a posadzki nie są jeszcze wylane, lepiej przełożyć wykończenie zewnętrznych ścian domu na wiosnę. Zdarza się, że wykonanie elewacji domu zostaje przełożone w czasie. Tak może być na przykład ze względu na ograniczenia finansowe, brak odpowiedniej, fachowej ekipy bądź niedostateczną ilość czasu. Z kolei położenie elewacji na starym domu może być wykonane podczas remontu i przeprowadzania większych prac modernizacyjnych.

Wybór metody czyszczenia elewacji zależy od materiału zastosowanego na zewnętrznych ścianach oraz od stopnia zabrudzenia. Z kolei częstotliwość zabiegów zależy od lokalizacji domu i strefy klimatycznej, w której się znajduje. Brud łatwiej osadza się na drobnych detalach architektonicznych, nierównościach i w rowkach. Na szybsze zabrudzenie narażone są domy usytuowane przy ruchliwych drogach, w bliskości lasów i pól.

Czym umyć elewację domu? Co sprawdzi się najlepiej w przypadku różnych materiałów wykończeniowych elewacji?

To metoda powszechnie stosowana do czyszczenia elewacji. Polega na wykorzystaniu drobinek piasku o odpowiedniej średnicy wydmuchiwanych pod ciśnieniem na powierzchnię wymagającą oczyszczenia. Drobinki ścierają mechanicznie brud z elewacji. Piaskowanie stosuje się do czyszczenia drewna i zewnętrznej boazerii, czyli desek elewacyjnych stosowanych na elewacji budynków. Metodę tę wykorzystuje się także przy czyszczeniu elewacji z cegły, także klinkierowej. Można ją stosować zarówno na sucho, jak i w osłonie wodnej, co jest szczególnie polecane przy delikatnych materiałach. Wówczas, tego rodzaju zabieg usuwa zabrudzenia z powierzchni, ale robi to poprzez drobną mgiełkę ścierną, która ogranicza pylenie. 

Wśród zalet piaskowania należy wymienić przede wszystkim: oczyszczanie powierzchni z zanieczyszczeń organicznych (mech, porosty) oraz z brudu i kurzu, likwidowanie sinic na drewnianych powierzchniach, pozostawianie powierzchni gotowej do dalszych prac. Do wad piaskowania należy konieczność użycia specjalistycznego sprzętu i niewielkie naruszenie struktury powierzchni, czyli jej ścieranie. Stąd też, należy pamiętać, że częste stosowanie piaskowania nie jest zalecane, gdyż może na stałe pozostawić ślad na elewacji.

Chemiczne czyszczenie polega na usuwaniu przebarwień, tłustych osadów i plam z wykorzystaniem preparatów specjalistycznych likwidujących zanieczyszczenia poprzez reakcje chemiczne lub biobójcze. Powszechnym i skutecznym sposobem czyszczenia tego rodzaju jest mycie środkami zawierającymi kwas powierzchni elewacji ceglanej. Preparaty biobójcze stosuje się na mchy, pleśń, porosty i grzyby. Wśród zalet czyszczenia chemicznego należy wymienić dostępność gotowych preparatów na konkretny brud na powierzchni i skuteczne usuwanie zabrudzeń bez konieczności mocnego szorowania. Wadą czyszczenia chemicznego jest niewątpliwie problematyczne usunięcie produktów reakcji chemicznej z określonych powierzchni.

Ten sposób czyszczenia pozwala na usunięcie zabrudzeń i osadów za pomocą strumienia wody. Wymaga starannego dobrania mocy strumienia wody, temperatury i odległości od czyszczonej powierzchni, by zapobiec ewentualnemu zniszczeniu. Zaletą czyszczenia myjkami jest jej niewielki koszt oraz prosa obsługa. Do używania myjki nie trzeba zbytniej siły. Za jej pomocą czyści się górne powierzchnie elewacji, do wysokości około 2,5 metra od ziemi. Wadą myjki ciśnieniowej jest duże zużycie wody. Ponadto, myjek nie można używać zimą, z powodu wnikania wody w szczeliny elewacji i jej zamarzania prowadzącego do rozsadzania powierzchni.

To odmiana mycia wodą pod ciśnieniem. Można używać ciepłej lub gorącej wody, ale najczęściej wykorzystuje się zimną wodę. Czyszczenie parą wymaga zastosowania agregatów ciśnieniowych, które mogą podgrzewać wodę do określonej temperatury. Należy pamiętać o tym, że w trakcie mycia woda z detergentem nie powinna mieć możliwości swobodnego wsiąkania w grunt. Ze względów środowiskowych trzeba zadbać o odprowadzenie brudnej wody do kanalizacji. Czyszczenie parą posiada wiele zalet. Przede wszystkim skutecznie usuwa tłusty osad, a także usuwa powierzchniowe zabrudzenia. Stosowanie tej metody nie jest polecane przy likwidowaniu głębokich zanieczyszczeń. Ponadto, stwarza ryzyko pęknięcia elewacji z cegły lub tynku.

Polega na wykorzystaniu dwutlenku węgla w postaci stałej. Jest nieinwazyjnym środkiem czyszczącym. Odpowiednio dobrany granulat zostaje wydmuchany pod ciśnieniem bezpośrednio na zabrudzoną powierzchnię. Suchy lód, o temperaturze -78,5°C, błyskawicznie schładza czyszczoną powierzchnię, powoduje jej zamrożenie i skruszenie wierzchniej warstwy zanieczyszczeń. Czyszczenie suchym lodem to sprawdzona metoda, którą można stosować do wszystkich rodzajów elewacji. Suchy lód działa bakteriobójczo, nie uszkadza czyszczonej powierzchni i nie pozostawia żadnych śladów. Doskonale sprawdza się w przypadku silnych zabrudzeń (smary, sadza). Skutecznie usuwa kurz, grzyby, pleśń i tłusty osad.

Możliwości wykonania elewacji są bardzo szerokie. Zanim zdecydujemy się na konkretne wykończenie zewnętrznych ścian swojego domu, warto dowiedzieć się więcej o możliwościach aranżacyjnych elewacji. Na stronie Pracowni ARCHON+ prezentujemy wiele nowoczesnych realizacji i wizualizacji elewacji zachwycających swoją elegancją, wyczuciem stylu i oryginalnością. Warto zaczerpnąć inspiracji.