Studnia głębinowa - ile kosztuje i kiedy warto ją budować?

Każda nieruchomość zabudowana musi posiadać możliwość podłączenia do niezbędnych sieci infrastruktury technicznej. Jedną z podstawowych jest sieć wodociągu miejskiego lub gminnego. Co mają zrobić właściciele posesji, która położona jest poza zasięgiem wodociągu, a miejscowy zakład wodociągów i kanalizacji nie przewiduje rozbudowy sieci i nie daje żadnych perspektyw czasowych na wykonanie przyłącza do budynku? Rozwiązaniem problemu może być wykonanie studni wraz z przyłączem do budynku. Inwestorzy poszukują także alternatywnych rozwiązań dla zaopatrzenia budynku w wodę w związku z wysokimi cenami wody z wodociągu miejskiego. Koszty eksploatacji budynku są często brane pod uwagę, również w aspekcie możliwości wyboru woda z wodociągu, czy z wykonanej na działce studni.

Ten artykuł pozwoli rozszerzyć zakres informacji związanych z wykonaniem studni głębinowej.

Studnia kopana, jest jednym z najczęstszych sposobów pozyskania wody dla gospodarstw domowych, w przypadku braku wodociągu lub wysokich cen wody. Studnia taka jest prosta w wykonaniu, gdyż zazwyczaj jest nie głębsza niż 10 -15 metrów, choć często wykonywana jest do 7 metrów, gdzie występuje już zwierciadło wody. Pozwala to jedynie na pobór wody z poziomu pierwszej warstwy wodonośnej. Pobór wody zapewnia jedynie zestaw hydroforowy. W przeszłości oraz na działkach, które nie posiadają prądu, pobieranie wody odbywa się ręcznie. Mała głębokość studni niestety naraża ją na zanieczyszczenie wnikające z zanieczyszczeń powierzchniowych do warstwy pierwszej wodonośnej i tym samych do studni. Zdarza się, że woda w studni zanieczyszczona jest pałeczkami koli z okolicznych szamb lub nawozami sztucznymi stosowanymi do uprawy pól. Niestety taka woda nie nadaje się do spożycia przez ludzi i przez zwierzęta. Podstawą wykorzystania wody ze studni kopanych jest częste badanie jakości wody w odpowiednich jednostkach np. Sanepidzie lub w lokalnym zakładzie wodociągów i kanalizacji. Przepisy budowlane regulują odległości studni od urządzeń mogących powodować zanieczyszczenie wody w studni, odległości te podamy w dalszej części artykułu.

Studnia kopana jest idealnym rozwiązaniem dla działkowiczów i właścicieli ogrodów. Decyzję o wykopaniu studni podjąć należy jednak po analizie sytuacji hydrologicznej w okolicy. Niestety w związku z ocieplaniem się klimatu i ograniczeniami opadów atmosferycznych studnie kopane często wysychają.

Takie własne ujęcie wody wykonuje się poprzez wykop ręczny lub przy użyciu koparki. Studnia jest stabilizowana kręgami betonowymi lub żelbetowymi, dno stanowi warstwa żwiru. Pobór wody może być poborem dennym, przez ściany boczne lub poprzez dno i ściany boczne.

Czym jest i jak działa studnia głębinowa? Studnią głębinową jest studnia, która powstaje w wyniku dokonania odwiertu. Dzięki metodzie wiercenia możliwe jest umieszczenie w ziemi pionowej konstrukcji i dotarcie do głębokich warstw wodonośnych, znajdujących się na głębokości od 10 do nawet kilkudziesięciu metrów. Woda pobierana jest za pomocą specjalnej pompy głębinowej. Pomiędzy pokładami wody a poziomem terenu znajdują się nieprzepuszczalne warstwy np. gliny, które chronią wodę przed zanieczyszczeniami zarówno mikrobiologicznymi, jak i chemicznymi. Wśród zalet studni głębinowej należy wymienić dużą wydajność ujęcia, pobieranie relatywnie czystej wody, niskie ryzyko zanieczyszczenia wody oraz bezosobowość obsługi po zbudowaniu instalacji pompowej. Wadą studni jest niestety wysoki koszt wykonania.

Studnie głębinowe są obecnie preferowanym źródłem zabezpieczenia gospodarstwa domowego w wodę zdatną do spożycia, w przypadku braku możliwości podłączenia budynku do wodociągu. Studnia głębinowa może również stanowić źródło wody, wykorzystywanej do podlewania ogrodu. Decyzja o wywierceniu studni głębinowej musi być poprzedzona analizą map hydrogeologicznych regionu, a jej wykonanie powierzyć należy wyspecjalizowanej firmie wiertniczej.

Bardziej szczegółowe informacje związane z wykonaniem studni głębinowej zawarte będą w dalszej części artykułu.

Zastanawiając się nad tym, ile kosztuje studnia głębinowa, należy podkreślić, że podstawowym czynnikiem, wpływającym na koszt wykonania studni głębinowej jest oczywiście jej głębokość. Zależy ona od głębokości położenia poszczególnych warstw wodonośnych oraz ich miąższości. W tym celu należy zwrócić się do profesjonalistów, którymi dysponują firmy specjalizujące się w wykonywaniu odwiertów studni głębinowej lub z którymi firmy te współpracują. Specjaliści ci przeprowadzą badania, na podstawie których otrzymamy obraz profilu litologicznego, który określa właśnie głębokości położenia poszczególnych warstw wodonośnych oraz ich miąższości. Po rozpoznaniu budowy geologicznej oraz warunków hydrogeologicznych na naszej działce można będzie określić podstawowe parametry otworu jak:

• średnica rur,
• długość filtrów,
• posadowienie filtrów.

Są to podstawowe parametry określające koszt wykonania odwiertu studni głębinowej. Średnica rur wodnych najczęściej waha się miedzy 100 a 180 [mm], ale w większości przypadków używa się średnicy rury wodnej 100 lub 110 mm. Filtr siatkowy (zwykle o długości od 3,0 m do 6,0 m) zależy od miąższości warstwy wodonośnej.

Reasumując, koszty wykonania typowego odwiertu dla studni głębinowej zależne są od jego głębokości (najczęściej od 15 do 30 metrów), do ceny wliczone są koszty materiałów. Do kosztów odwiertu należy doliczyć koszt odpowiednio dobranej pompy tłoczącej oraz koszty wykonania przyłącza do budynku z ewentualną instalacją hydroforową.

Obecnie obowiązujące przepisy ustawy Prawo budowlane nie nakładają obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę lub zgłoszenia na budowę studni głębinowej na własnej działce. Wodę podziemną znajdującą się w gruncie, który jest naszą własnością, możemy wykorzystywać na potrzeby własnego gospodarstwa domowego.

Budowa studni głębinowej objęta jest przepisami nie tylko Prawa budowlanego, ale również Prawa wodnego, geologicznego i górniczego.

Przytoczymy tu niektóre przepisy tych ustaw, które pozwolą lepiej zrozumieć nasze uprawnienia do korzystania z zasobów wód podziemnych, ale i warunki graniczne, których przekroczenie spowoduje konieczność wystąpienia o uzyskanie niezbędnych pozwoleń.

Przepisy Prawa wodnego (art.30, 33, 395) określają wykorzystanie wód podziemnych jako m.in. wody przeznaczone do spożycia przez ludzi. Każdy właściciel gruntu ma prawo do zwykłego korzystania z wód stanowiących jego własność oraz z wód podziemnych znajdujących się w jego gruncie. Zwykłe korzystanie z wód służy zaspokajaniu potrzeb własnego gospodarstwa domowego lub własnego gospodarstwa rolnego. Obejmuje ono:

• pobór wód podziemnych lub powierzchniowych w ilości średniorocznie nieprzekraczającej 5 m3 na dobę.

Przepisy ustawy zwalniają z obowiązku uzyskania pozwolenia albo zgłoszenia wodnoprawnego na:

• wykonanie urządzeń wodnych do poboru wód podziemnych na potrzeby zwykłego korzystania z wód z ujęć o głębokości do 30 m;
• pobór wód powierzchniowych lub wód podziemnych w ilości średniorocznie nieprzekraczającej 5 m3 na dobę, na potrzeby zwykłego korzystania z wód.

Przepisy ustawy prawo geologiczne i górnicze, w artykule 3 precyzują również warunki, związane z budową studni głębinowej, których nie należy przekroczyć, aby nie narażać się na obowiązek spełnienia przepisów ustawy.

Warunki te są podobne do cytowanych powyżej:

• wykonywania wkopów oraz otworów wiertniczych o głębokości do 30 m w celu wykonywania ujęć wód podziemnych na potrzeby poboru wód podziemnych w ilości nieprzekraczającej 5 m3 na dobę poza obszarami górniczymi utworzonymi w celu wykonywania działalności metodą otworów wiertniczych.

Po przeczytaniu tej części artykułu, na pewno każdy zastanawia się, czy głębokość wywierconej studni i ograniczony pobór wody będą wytaczające do zaspokojenia potrzeb całego gospodarstwa domowego. W realiach większości domów jednorodzinnych przekroczenie tych warunków nie będzie mieć miejsca.

Budowa studni głębinowej wymaga jednak zachowania przepisów związanych z odległością studni od granic działki, jak i innych urządzeń. Przepisy te określone są w Rozdziale 6. § 31. Rozporządzenia w sprawie warunków technicznych. jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Odległość studni dostarczającej wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi, niewymagającej, zgodnie z przepisami dotyczącymi ochrony ujęć i źródeł wodnych, ustanowienia strefy ochronnej, powinna wynosić - licząc od osi studni - co najmniej:

• do granicy działki - 5 m;
• do osi rowu przydrożnego - 7,5 m;
• do budynków inwentarskich i związanych z nimi szczelnych silosów, zbiorników do gromadzenia nieczystości, kompostu oraz podobnych szczelnych urządzeń - 15 m;
• do najbliższego przewodu rozsączającego kanalizacji indywidualnej, jeżeli odprowadzane są do niej ścieki oczyszczone biologicznie w stopniu określonym w przepisach dotyczących ochrony wód - 30 m;
• do nieutwardzonych wybiegów dla zwierząt hodowlanych, najbliższego przewodu rozsączającego kanalizacji lokalnej bez urządzeń biologicznego oczyszczania ścieków oraz do granicy pola filtracyjnego - 70 m.

Dopuszcza się sytuowanie studni w odległości mniejszej niż 5 m od granicy działki, a także studni wspólnej na granicy dwóch działek, pod warunkiem zachowania na obydwu działkach odległości od innych urządzeń podanych powyżej.

Kończąc informacje związane z przepisami i formalnościami związanymi z budową studni głębinowej, należy także przybliżyć pojęcie pozwolenia wodnoprawnego.

Na budowę studni nie jest wymagane uzyskanie pozwolenia na budowę ani zgłoszenia, w niektórych jednak przypadkach (omawianych w pierwszej części artykułu) wymagane jest jednak pozwolenie wodnoprawne.

Według definicji opartej na ustawie o prawie wodnym mianem pozwolenia wodnoprawnego określa się jeden z rodzajów zezwoleń udzielanych przez organy administracji w drodze decyzji administracyjnej. Uzyskanie decyzji pozwolenia wodnoprawnego jest warunkiem niezbędnym do szczególnego korzystania z wód powierzchniowych i podziemnych oraz do wykonywania urządzeń wodnych, do których według ustawy kwalifikują się między innymi ujęcia wody.

Pozwolenie wodnoprawne wydaje się na wniosek. Do wniosku dołącza się między innymi:

- operat wodnoprawny wraz z opisem zamierzonej działalności,

- Wypis i wyrys z Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego lub decyzję o Warunkach Zabudowy,

- Wypis z rejestru gruntów oraz dokumentację hydrogeologiczną, jeżeli jest wymagana.

Na rynku jest sporo firm oferujących wykonanie studni głębinowej. Robiąc rozeznanie tego rynku, należy ograniczyć się jednak do niezbyt dalekiej okolicy (w granicach do kilkudziesięciu kilometrów od miejsca wykonywania odwiertu) ze względu na rozmiary sprzętu wiertniczego i jego mobilności. Należy też dowiedzieć się od potencjalnego wykonawcy, jakich używa metod do lokalizowania wód podziemnych i czy dysponuje w tym zakresie odpowiednimi fachowcami. Dobrze jest też ocenić sprzęt przyszłego ewentualnego wykonawcy odwiertu i studni. Oczywiście mało kto zna się na tym wysoko specjalistycznym sprzęcie, ale nawet laik może wizualnie ocenić, czy urządzenia są relatywnie nowe i dobrze utrzymane.

Kolejnym argumentem za lub przeciw jest doświadczenie w wykonywaniu studni głębinowych np. okres działalności i ilość wcześniejszych realizacji. Warto dowiedzieć się o kilku konkretnych wykonanych już przez potencjalnego wykonawcę i działających studniach głębinowych i skontaktować się z ich właścicielami. Takie opinie są bardzo cenne i mogą ujawnić fakty, którymi oferująca swoje usługi firma sama się „nie pochwali”.

Cena jest oczywiście bardzo ważnym kryterium wyboru, ale należy zwrócić uwagę na to, co ta cena zawiera. Trzeba mieć pełną świadomość czy cena np. 200 zł/mb obejmuje całość kosztów i materiałów do wykonania odwiertu czy też wykonawca nie uwzględnia w tej cenie pewnych składników kosztowych doliczanych ekstra.

Przygotowanie, określenie kosztów i wybór właściwej firmy wiertniczej.

Przy podjęciu decyzji o zaopatrzeniu naszego gospodarstwa domowego w wodę ze studni głębinowej, bardzo ważnym jest przeanalizowanie najbliższego obszaru wokół naszej działki pod względem możliwości pozyskania wody z głębokich warstw wodonośnych. Analizę taką mogą wykonać wyspecjalizowane firmy lub możemy spróbować zrobić to sami w oparciu o udostępnione w internecie mapy geologiczne.

W tym celu można skorzystać ze strony Państwowego Instytutu Geologicznego. (https://geologia.pgi.gov.pl)

Chcąc ułatwić dostęp do właściwej mapy i jej analizę podajemy poniżej dostęp „krok po kroku” dla przykładowej lokalizacji działki.

1. Wybieramy zakładkę: Mapy geologiczne

2. W okienku przy „Kartografia geologiczna” wpisujemy nazwę miejscowości: np. Osieczany

3. Naciskamy lewym przyciskiem myszy gdzieś na mapę w celu pojawienia się okienka poniżej:

4. Wybieramy „zobacz więcej” i wybieramy mapę, która nas interesuje:

np.

MHP – skan mapy - czyli mapa hydrogeologiczna Polski

MHP – tekst do mapy – czyli objaśnienia do mapy hydrogeologicznej Polski

W tych objaśnieniach znajdują się informacje na temat istniejących studni na danym arkuszu mapy, wraz z opisem odwiertu.

* Przedstawione w artykule materiały graficzne pochodzą z serwisu internetowego geologia.pgi.gov.pl

 

Jeżeli na terenie, znajdującym się w okolicy naszej nieruchomości, znajdują się wykonane studnie, można przypuszczać, że na naszej działce również można wywiercić studnię głębinową.

Przed przystąpieniem do jakichkolwiek działań związanych z zaangażowaniem środków finansowych polecamy jednak analizę map geologicznych i na podstawie tej analizy przeprowadzenie wywiadu z właścicielami najbliższych nieruchomości, na których wykonane zostały studnie. Wywiad pozwoli uzyskać informacje o ilości wody pozyskanej z ich źródła, na jakiej głębokości jest to źródło oraz czy poziom wody ulega znacznym wahaniom. Niekorzystny układ warstw wodonośnych może sprawić, że znalezienie wody na działce zakończy się niepowodzeniem. Gdy woda zalega bardzo głęboko, budowa studni może się z kolei okazać technicznie niemożliwa albo zbyt kosztowna.

Gdy podejmiemy jednak decyzję o wykonaniu studni, pamiętajmy, że usytuowanie studni w stosunku do granic działki i innych urządzeń wymaga spełnienia przepisów, które opisane zostały w pierwszej części artykułu.

Wykopanie studni wymaga przygotowania na działce dojazdu i placu manewrowego dla samochodu ciężarowego z wiertnicą. W przypadku budowy studni na działce zabudowanej stosuje się wiertnice mniejsze, które łatwiej postawić na zabudowanych nieruchomościach.

Pierwszym etapem wywiercania studni jest wykonanie otworu pod rurę osłonową o średnicy około 20cm i wprowadzenie do niego rur osłonowych o mniejszej średnicy. Zadaniem osłony jest zabezpieczenie czystej wody przed jej zanieczyszczeniem (wody opadowe, ścieki, ale też piasek i gleba). Wiercenie jest prowadzone do momentu dotarcia świdra do warstw wodonośnych. Następnie otwór jest oczyszczany z brudnej wody oraz piasku i resztek po wierceniu. Na tym etapie dokonuje się oceny źródła pod kątem ilości wody i jej jakości. Po pozytywnej ocenie źródła dokonuje się wprowadzenia właściwych rur PCV i rur filtracyjnych, w tych pionach studni umieszcza się pompę głębinową. Obudowę otworu wypełnia się żwirem filtracyjnym.

Pompy głębinowe są pompami tłoczącymi. Wybór właściwej pompy głębinowej jest jedną z ważniejszych decyzji. Jej dobór uzależniony jest od głębokości studni, średnicy rury wodnej, wysokości budynku, do którego ma zostać doprowadzona woda, odległość studni od budynku, ilość wody, jej napływu oraz wielkości zapotrzebowania na wodę. Znając te wszystkie parametry, najlepiej powierzyć dobór pompy fachowcom pamiętając, że sama cena nie może być przy tym wyborze głównym kryterium.

W celu zaoszczędzenia pracy pompy, przy małym zużyciu wody, często zachodzi konieczność wykonania zbiornika hydroforowego. Zbiornik hydroforowy wykonuje się w ramach instalacji budynku.

Pobieranie wody przebiega najczęściej bardzo nieregularnie. Przez długi czas może nie być na nią zapotrzebowania, a potem wielu domowników używa jej jednocześnie. Bardzo trudno jest dostosować pracę pompy do takich zmiennych obciążeń. Dlatego między nią a instalacją umieszcza się zwykle zamknięty zbiornik (hydrofor), w którym nad powierzchnią wody znajduje się warstwa powietrza („poduszka”). Podczas pompowania wody ze studni powietrze ulega sprężeniu i kiedy ciśnienie osiągnie zadaną wartość, pompa zostaje wyłączona. Dalszy pobór wody odbywa się pod działaniem ciśnienia. Maleje ono w miarę, jak ubywa wody w hydroforze. Kiedy spadnie do zaprogramowanej wartości, pompa zostaje ponownie uruchomiona i cykl jest powtarzany.

Ostatnim krokiem po wykonaniu prac związanych z wywierceniem studni i doborem pompy jest wykonanie przyłącza tłocznego do budynku.

Czytaj także: "OZE - odnawialne źródła energii. Domy z odnawialnymi źródłami energii"

Przepisy prawa budowlanego nie nakładają obowiązku uzyskania na wykonanie przyłącza do domu pozwolenia na budowę ani zgłoszenia. Całość opisanych powyżej działań może wykonać wybrana firma wiertnicza. Należy jednak pamiętać, że woda pozyskana z głębokich warstw wodonośnych wymaga również sprawdzenia, pod kątem jej jakości i przydatności do spożycia. Tak więc ostatnim, jednym z ważniejszych działań jest sprawdzenie jakości wody w lokalnym zakładzie wodociągów i kanalizacji lub Sanepidzie. Woda zdatna do spożycia sprawdzona przez np. Sanepid może jednak nie spełniać naszych oczekiwań „smaku wody”, m.in. pod kątem ilości żelaza, manganu, amoniaku. Odpowiednimi procesach uzdatniania wody, za pomocą właściwie dobranych filtrów, możemy doprowadzić do optymalnego dla nas smaku wody. Dobór filtra uzależniony jest od składu wody i naszych oczekiwań smakowych.

Budując własny dom, często zadajemy sobie pytanie, czy będziemy mieć możliwość wybudowania domu w pełni autonomicznego, niezależnego od zewnętrznego zasilania w jakiekolwiek media. Jednym z kluczowych mediów, które należy wziąć pod uwagę, jest pozyskanie wody zdatnej do spożycia. Budowa studni głębinowej jest jednym z podstawowych rozwiązań rozpatrywanych przez właścicieli przyszłych budynków mieszkalnych, jako źródło wody dla gospodarstwa domowego. Jej budowa i właściwa eksploatacja pozwoli na uniezależnienie się od dostaw wody z wodociągu.

Wielu właścicieli zadaje sobie jednak pytanie, co z dalszej perspektywy będzie korzystniejsze finansowo dla budżetu domowego?

Pytanie takie może jednak zadać sobie właściciel działki, który ma wybór, czyli w niedalekim zasięgu znajduje się sieć wodociągowa i po analizie map geologicznych i wywiadzie z sąsiadami istnieje możliwość wywiercenia studni głębinowej.

Poddając analizie opłacalność tych rozwiązań, należy wziąć pod uwagę różne aspekty:

• wydatki poniesie na wykonanie przyłącza wodociągowego i studni głębinowej,
• koszty eksploatacyjne studni i koszty poboru wody z wodociągu miejskiego,
• sama eksploatacja źródła, pod kątem jego niezawodności, awaryjności,
• jakość wody pozyskanej ze źródła i z wodociągu.

Oszacowanie nakładów finansowych na wykonanie przyłącza wodociągowego z sieci wodociągowej jest bardzo trudne, zależy bowiem od:

• zakresu procedury formalnej, która zależna jest od tego, czy wykonywane jest samo przyłącze, czy najpierw nastąpi rozbudowa sieci wodociągowej, a następnie wykonanie przyłącza,
• odległości sieci od budynku,
• kosztów wykonania robót, szacowanych poprzez firmy z lokalnego rynku.

Określenie natomiast kosztów budowy studni głębinowej jest łatwiejsze, choć różni się też cenami w zależności od lokalizacji działki na terenie naszego kraju. Koszty zależą od takich czynników jak: głębokość studni głębinowej, czyli głębokość odwiertu, warunki gruntowe, koszty materiałów, zakupu i podłączenia pompy głębinowej, ewentualnie zakupu i zainstalowania filtrów, wykonanie przyłącza do domu. . 

Koszty eksploatacji studni głębinowej związane są z:

• ceną prądu niezbędnego do zasilania pompy głębinowej,
• ceną filtrów - ewentualnego uzdatniania wody wraz z badaniem jakości wody.

Koszty zakupu wody z lokalnego zakładu wodociągów i kanalizacji kształtują się różnie w różnych częściach Polski. Głównym założeniem do określenia kosztów zakupu jest określenie szacunkowej ilości wody niezbędnej dla np. 4-osobowej rodziny. W skali miesiąca jedna osoba zużywa około 5m3 wody. Tak więc cena zakupu wody dla rodziny określona zostanie na poziomie stawka cenowa 1m3 x 20 m3.

Wiele wskazuje na przewagę studni głębinowej nad wodą z wodociągu gminnego. Biorąc pod uwagę koszty zakupu wody nie tylko na potrzeby gospodarstwa domowego, ale również dla wykorzystania wody do podlewania przydomowego ogródka, to koszty pozyskania wody ze studni są nieporównywalnie mniejsze. Należy tu jeszcze dodać, że z czasem cena wody z wodociągu z pewnością będzie wzrastać, dlatego w wielu przypadkach własna studnia głębinowa to duża oszczędność. Wynika to m.in. z coraz większych wymogów, które ta woda musi spełnić obecnie i spełniać w przyszłości, a to generuje koszty uzdatniania.

Nieporuszonym dotąd zagadnieniem jest trwałość źródła i jego wydajność, którą należy wziąć pod uwagę i porównać z zagwarantowaną ilością i dobrą jakością wody z wodociągu.

Dużą zaletą wody z wodociągu jest jej jakość. Jest ona regularnie badana i uzdatniana. Nawet jeżeli smak wody i jej twardość, nie jest dla nas optymalna, to możemy bez obaw ją pić i jest to woda bezpieczna dla naszego organizmu. Uzdatnianie wody nie jest konieczne. W przypadku wody z własnego ujęcia bardzo często zawiera ona zbyt dużo żelaza i manganu, bo to typowe pierwiastki występujące w nadmiarze w głębszych pokładach wodonośnych. Możliwe też są niestety inne zanieczyszczenia wody, zależne od układu warstw gruntu i to w dość szeroko rozumianej okolicy. W takim przypadku konieczne jest zastosowanie specjalnie dobranych filtrów i regularne badanie wody w lokalnym sanepidzie. W opisanym zakresie bardziej bezpieczną, niewymagająca naszych działań i poświęcenia uwagi jest woda z wodociągu.

Podsumowując, podjęcie decyzji czy wykonać przyłącz z wodociągu czy wykonać studnię głębinową, wymaga zastanowienia i analizy wielu aspektów. Bezcenną jest również informacja pozyskana od właścicieli studni wykonanych w najbliższej okolicy, w zakresie trwałości źródła, jego wydajności i jakości wody.