Działki można szukać na kilka sposobów: jeździć po interesującej nas okolicy i wypatrywać ogłoszeń o sprzedaży, wypytywać sąsiadów, bądź samemu rozklejać ogłoszenia, szukać w Internecie albo wynająć pośrednika, który nie tylko znajdzie odpowiednią parcelę, ale też zatroszczy się o to, żeby cała transakcja przebiegła bezpiecznie i zgodnie z prawem. To jednak kosztuje (zazwyczaj ok. 3 proc. wartości nieruchomości).
Sprawdź zanim kupisz
Dobra działka musi spełniać kilka określonych parametrów. Warto na nie zwrócić uwagę, ponieważ decydują one o komforcie (lub jego braku) późniejszego mieszkania w nowo powstałym domu. Specjaliści zalecają sprawdzić przede wszystkim wielkość działki, dojazd do niej (odległość od centrum), uzbrojenie terenu, usytuowanie względem stron świata, rodzaj gruntów, zastaną roślinność, ukształtowanie terenu, okoliczną zabudowę, a dodatkowo także dostęp do instytucji takich jak na przykład poczta, szkoła, przychodnia czy sklep.
Wielkość - to sprawa indywidualna. Zależy od tego, jak duży dom chcemy zbudować. Pod dom 100-metrowy wystarczy działka o powierzchni 400-500 m kw., większy dom - 200-250 metrowy - powinien stać na działce o powierzchni co najmniej 1000 m kw. Pamiętajmy jednak, że istotny jest też kształt działki.
Dojazd
Dojazd - czas dojazdu do centrum miasta warto sprawdzić o różnych porach dnia i w różnych warunkach pogodowych, by nie okazało się że dojazdy do pracy zajmą nam kilka godzin dziennie. Trzeba też zobaczyć jak podczas deszczu wygląda droga gruntowa prowadząca do działki, czy przypadkiem nie jest jak odcinek trasy rajdu Dakar. Atutem lokalizacji mogą być dostępne połączenia za pomocą środków komunikacji zbiorowej, takich jak autobus, pociąg, kolejka.
Uzbrojenie terenu
Uzbrojenie terenu - dobra działka budowlana powinna być uzbrojona, czyli mieć doprowadzony prąd, wodę oraz kanalizację. Jeśli nie jest – konieczne będzie kopanie studni, budowanie szamba (ewentualnie biologicznej oczyszczalni ścieków) i ciągniecie kabli elektrycznych. A to wszystko sporo kosztuje. Szambo, studnia czy oczyszczalnia to wydatek od kilku do kilkunastu tysięcy złotych, instalacja elektryczna – nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych.
Działka powinna być całkowicie odsłonięta od południowej strony domu, tak żeby mogło go swobodnie ogrzewać słońce. Z kolei od północy musi być osłonięta, by w domu nie było zimno (pomoże nam to zaoszczędzić na rachunkach za ogrzewanie).
Rodzaj gruntów
Rodzaj gruntów i poziom wody gruntowej - od tych czynników zależy m.in., czy będziemy mogli wybudować piwnicę i ile kondygnacji będzie miał nasz dom.
Roślinność
Najważniejsze jest takie rozmieszczenie drzew, aby można było zbudować dom bez ich wycinki. Uzyskanie pozwolenia na wycinkę bywa problematyczne i zabiera sporo czasu, zaś samowolna wycinka może skończyć się olbrzymią karą pieniężną.
Ukształtowanie terenu
Wątpliwości powinna budzić przede wszystkim działka położona w zagłębieniu, ponieważ może być narażona na zalewanie wodami z terenu położonego wyżej (może też być miejscem o wysokim poziomie wód gruntowych) oraz narożna, jako trudna do zagospodarowania.
Okoliczna zabudowa
Okoliczna zabudowa - gdy jest ona chroniona jako zabytek, na nasze zamierzenia budowlane wpływ będzie miał konserwator zabytków. Gdy na upatrzonej działce znajdują się zabudowania lub nawet ruiny, możemy nie otrzymać zgody na wyburzenie. Z kolei odbudowa obiektu zabytkowego wiąże się z wieloma problemami i dużymi kosztami. Działki położone w starej zabudowie często mają nietypowe kształty – są wąskie i długie albo ukośne, co wynika ze starych podziałów.
Wielkość i kształt działki budowlanej
Duża
W przypadku posiadania takiej działki możliwość wyboru projektu jest bardzo duża. Można też zdecydować się na mniejszy dom i usytuować go w głębi działki, z dala od sąsiadów. Znajdzie się wtedy też miejsce na oczko wodne, małe boisko, altanę, a nawet na domy dla dorastających dzieci.
Wadą jest wysoki koszt urządzenia i utrzymania terenu oraz koszt jego ogrodzenia (wraz z konserwacją), a także bardzo duża pracochłonność.
Kwadratowa
Pozwala na usytuowanie domu pośrodku parceli – w tzw. pozycji dworskiej, co z kolei umożliwia dowolny wybór projektu. Sytuując dom pośrodku działki zyskuje się dużą intymność, dzięki oddaleniu od granic i sąsiadów.
Wąska
Do wąskiej działki nieco trudniej dopasować projekt, tak aby zachować wymagane prawem minimalne odległości pomiędzy domem a granicą działki, które wynoszą: 4 metry, gdy na ścianie są okna lub/i drzwi oraz 3 metry, gdy ściana nie ma otworów okiennych i drzwiowych. W przypadku wąskich działek do 16 metrów obowiązujące prawo zezwala na zmniejszenie odległości pomiędzy granicą działki a ścianą domu do 1,5 metra, pod warunkiem, że ściana ta pozbawiona jest okien i drzwi. W realizacji na wąskich działkach najlepiej sprawdzają się projekty domów z poddaszem użytkowym oraz piętrowe. Domy parterowe na wąską działkę do budynki o wydłużonej formie bryły.
Wąska a długa
Takie działki najczęściej spotyka się w dużych miastach, gdzie teren kupowany jest z myślą o podzieleniu i odsprzedaniu jakiejś jego części. Bywają też efektem dzielenia przez spadkobierców odziedziczonego majątku. Decydując się na taką działkę, pamiętajmy, że najlepiej, aby jej krótsze boki miały co najmniej 20 m długości.
Wtedy przy zachowaniu wymogów prawnych zmieścimy na niej dom szerokości 10 m, co da możliwość wybierania wśród wielu projektów gotowych.
Narożna
Plusem działek narożnych jest możliwość posadowienia domu frontem z dogodniejszej strony, a także większa intymność – sąsiedzi znajdują się tylko z dwóch stron. Taką działkę można też wykorzystać w celach gospodarczych i oprócz domu postawić na niej sklep lub bar. Do minusów można z kolei zaliczyć spory ruch pojazdów i pieszych w pobliżu domu, konieczność uwzględnienia w projekcie dwóch elewacji frontowych oraz kosztowne ogrodzenie dwóch granic działki.
Trapezowata
Trapezowata - to sytuacja dość trudna, ale nie bez wyjścia - można znaleźć wiele gotowych projektów domów o rozrzeźbionej bryle. Na działkę przylegającą do ulicy dłuższym bokiem należy wybrać dom o szerszej części frontowej, a na taką, która przylega krótszym bokiem – o węższej. Pamiętajmy jednak, że powierzchnia działki o kształcie trapezu musi być większa, niż wynika to z podanego w katalogu opisu projektu.
Trójkątna
Trójkątna - takie działki spotyka się dość rzadko, ponieważ brakuje na nie chętnych, ze względu na trudności w zagospodarowaniu. Jeśli taka działka jest mała, warto postawić na niej dom oparty na projekcie z kolekcji projekty nietypowych domów, która wpisze się w skośnie zbiegające się granice terenu. Nadają się tu na przykład projekty proponowane na działki trapezowe.
Zobacz, jakich formalności należy dopełnić przed zakupem działki