Adaptacja poddasza - sprawdź, jak zaadaptować poddasze w Twoim domu!

Masz do dyspozycji duży strych i planujesz zaadaptować go na poddasze użytkowe, ale nie wiesz, od czego zacząć. Czym właściwie jest adaptacja? Jakie są jej kolejne etapy? Jakie roboty budowlane i związane z nimi pozwolenia Cię czekają? Czy i kiedy do adaptacji poddasza będzie potrzebne pozwolenie na budowę? Gdzie należy zgłosić zamiar wykonania prac? Jakiego rzędu koszty Cię czekają i czy w ogóle warto? Sprawdźmy, jakie warunki muszą być spełnione, by adaptacja strychu na poddasze użytkowe była możliwa i zgodna z przepisami.

Adaptacja poddasza to przedsięwzięcie, które warto rozważyć z co najmniej kilku powodów. Po pierwsze, pozwoli ona czasem na bardzo znaczne powiększenie powierzchni użytkowej domu. Po drugie, odpowiednie zagospodarowanie poddasza bardzo często umożliwia zastosowanie ciekawych rozwiązań aranżacyjnych. Poddasze to często wnętrze nietypowe, gdzie można sobie pozwolić na większy rozmach i oryginalność, dzięki czemu niektóre poddasza poddane adaptacji zapierają dech śmiałymi rozwiązaniami, zarówno jeśli chodzi o rozplanowanie pomieszczeń, jak i ich wystrój. Nierzadko tworzą one w domu jednorodzinnym znakomicie oświetlone, otwarte przestrzenie albo przeciwnie – stanowią cudownie przytulny azyl z małymi sypialniami, gdzie wstęp mają tylko domownicy. Wszystko jest kwestią potrzeb i upodobań estetycznych Inwestorów. Ponieważ jednak adaptacja poddasza jest przedsięwzięciem wieloetapowym, warto się do niego przygotować tak, aby kolejne prace i cały remont poddasza przebiegały krok po kroku – płynnie, możliwie szybko i sprawnie. Podpowiadamy, o czym warto wiedzieć, zanim postanowimy rozpocząć prace nad adaptacją poddasza i jak realizować ich kolejne etapy, by cały proces zakończył się sukcesem.

Przez poddasze należy rozumieć kondygnację budynku, znajdującą się powyżej najwyższego stropu, ukrytą w przestrzeni dachowej. Jeżeli przestrzeń ta jest zagospodarowana tak, aby mogła pełnić funkcje mieszkania, mówimy o poddaszu użytkowym - zobacz nasze projekty domów z poddaszem użytkowym. Jeżeli jednak poddasze jest jedynie strychem z jego funkcjami gospodarczymi, to stanowi on poddasze nieużytkowe. Rozpatrując możliwość adaptacji strychu na cele mieszkalne, jednym z najważniejszych wymogów jest wysokość. Według przepisów strych użytkowy powinien mieć wysokość min. 2,5 metra, do najwyższego punktu poddasza.

Adaptacja poddasza oznacza więc wykonanie prac, dzięki którym możliwa będzie zmiana sposobu użytkowania strychu w domu i przekształcenie go w poddasze użytkowe. Zakres prac zależy od stanu technicznego budynku – nowo budowany dom, którego projekt przewiduje poddasze do adaptacji, nie spowoduje trudności i nie wymaga zmian w konstrukcji budynku. Inaczej sprawy się mają, gdy chcemy wykonać adaptację strychu w domu już istniejącym. W tym przypadku zakres prac remontowych zależy od stanu technicznego budynku.

Nie każdy strych nadaje się do tego, by pełnić funkcje mieszkalne. Kluczowa jest oczywiście jego wysokość – aby mógł spełniać funkcję użytkową, wymaga się, by jego wysokość wynosiła co najmniej 2,5 metra. Wysokość poddasza w dużej mierze zależy od konstrukcji dachu, która z kolei determinuje ilość i charakter tak zwanych skosów. Im mniej skosów, tym łatwiej urządzić poddasze, którego pomieszczenia są bardziej ustawne. Dostępne są gotowe projekty domów jednorodzinnych, uwzględniające istnienie poddasza, które można w odpowiednim momencie zagospodarować. Ważne jest to, że projekt przewiduje taką możliwość i tylko od mieszkańców zależy, kiedy zdecydują się na adaptację. Prace adaptacyjne można odłożyć na później, kiedy na przykład będą bardziej korzystne dla nas warunki finansowe bądź pojawią się dzieci i będziemy potrzebować większej powierzchni mieszkalnej.

Zobacz projekty domów parterowych z poddaszem do adaptacji z kolekcji ARCHON+

Nieco inaczej jest w przypadku starszych, istniejących już domów, których ostatnią kondygnacją jest strych nieużytkowy. Może się okazać, że na starym strychu jest niewystarczająca wysokość, co wiąże się z koniecznością przeprowadzenia robót budowlanych, które pozwolą na podniesienie dachu, zwiększenie ścianki kolankowej lub też zmianę kąta nachylenia połaci dachowej. Aby przystąpić do prac wiążących się z przebudową dachu lub jego remontem, należy postarać się o ekspertyzę techniczną, która określi, czy strych nadaje się do adaptacji. Pozwoli ona stwierdzić, czy na przykład strop jest odpowiednio wytrzymały, aby mógł udźwignąć obciążenia użytkowe związane z jego przekształceniem na mieszkanie, a więc z budową ścianek działowych czy położeniem posadzki. Nie bez znaczenia jest fakt, że adaptacja poddasza na cele mieszkalne oznaczać będzie, że staną tam meble, czasem też sprzęty kuchenne bądź innego rodzaju wyposażenie. Strop musi to wszystko udźwignąć w taki sposób, by zapewnić komfort użytkowania, a podłoga nie powinna rezonować i skrzypieć pod każdym krokiem domowników. Jednak adaptacja starych strychów może przynieść bardzo ciekawe efekty i okazać się dla wielu drogą do własnego mieszkania, a często też bywa znakomitą okazją do przeprowadzenia remontu dachu. Decydując się na adaptację poddasza, należy pamiętać, że więźba dachowa musi być w bardzo dobrym stanie, ponieważ jest jednym z kluczowych elementów konstrukcyjnych dachu. Należy sprawdzić, czy połacie dachowe są szczelne i czy ścianom nie grożą zacieki po ulewnych deszczach. Dach, pod którym mają znaleźć się pomieszczenia mieszkalne, musi mieć solidną konstrukcję, która wytrzyma docieplenie.

Adaptacja strychu na poddasze użytkowe otwiera przed nami różne możliwości, a wszystko zależy od naszych potrzeb. W tej dodatkowej przestrzeni można urządzić zarówno mieszkanie ze wszystkimi wygodami, jak i pracownię, biuro lub zaplecze gospodarcze z takimi pomieszczeniami jak pralnia bądź suszarnia. Najczęściej poddasze adaptuje się z zamiarem zagospodarowania go na cele typowo mieszkalne, by zwiększyć powierzchnię użytkową domu. Trzeba wówczas dobrze rozplanować ścianki działowe, by cała rodzina była zadowolona z nowej przestrzeni i wykończenia poddasza. Należy przy tym pamiętać, że wnętrza na poddaszu mają swoją specyfikę, posiadają skosy, a bywa też, że mają widoczne belki stropowe. Wszystkie te elementy można twórczo wykorzystać i wyeksponować ich walory estetyczne poprzez właściwą aranżację i wystrój. Ze względu na skosy na poddaszu polecane jest dobranie takich mebli, które będą tworzyć niską zabudowę. Świetnie sprawdzą się różnego rodzaju komody, czy też niewielkie regały, które można ciekawie ustawić. Z pewnością najlepszym rozwiązaniem na wykończenie ścian poddasza będzie jasna kolorystyka, dodająca wizualnie przestronności. Generalnie w dobrze doświetlonych przez okna dachowe pomieszczeniach zawsze sprawdzą się meble lekkie i proste, które nie będą przytaczały kameralnych wnętrz.

Pierwszym krokiem formalnym Inwestora planującego adaptację poddasza powinno być zapoznanie się z Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP), jeżeli taki istnieje dla terenu, na którym położona jest nieruchomość. Ponieważ z adaptacją poddasza zawsze wiążą się zmiany sposobu użytkowania części budynku, która musi być zgodna z przeznaczeniem określonym w MPZP dla terenu, w którym jest zlokalizowany ten budynek. Wymagane formalności zależą od tego, na ile zmiany te są daleko idące i jaki mają wpływ na warunki korzystania z obiektu, w tym na jego bezpieczeństwo pożarowe czy konstrukcję. Ekspertyza techniczna określi, jakie prace są niezbędne, a tym samym, jaką dokumentację należy uzyskać. Może się okazać, że potrzebne będzie pozwolenie na budowę lub tylko samo zgłoszenie. Przyjrzyjmy się tym konkretnym sytuacjom.

Odpowiedź na to pytanie nie jest prosta. Zależy od zakresu koniecznych robót budowlanych, które pozwolą docelowo na wykorzystanie przestrzeni dachowej na cele mieszkalne. Kluczową informacją, która pozwoli na określenie zakresu wymaganych dokumentów i decyzji, jest odpowiedź na pytanie, czy będzie to przebudowa, czy rozbudowa budynku.

Pojęcie rozbudowy, czyli zwiększenia kubatury budynku – przekierowuje nas wprost na potrzebę uzyskania pozwolenia na budowę.

W przypadku robót związanych z możliwością wprowadzenia w przestrzeń strychową funkcji mieszkalnej konieczne mogą być roboty zapewniające osiągnięcie wymaganej wysokości pomieszczeń poprzez:

- podniesienie konstrukcji dachu, zwiększenie wysokości ścianek kolankowych,

- podniesienie kalenicy, zmiana nachylenia połaci dachowych.

Osiągnięcie wymaganego oświetlenia pomieszczeń, poprzez wykonanie otwarcia części połaci dachowych, wykonanie lukarn.

Pozwolenie na budowę będzie wymagane również w przypadku przebudowy przegród zewnętrznych (ścian zewnętrznych) oraz elementów konstrukcyjnych, którymi jest więźba dachowa.

Prowadzenie innych prac budowlanych w ramach przebudowy, zmierzającej do wykorzystania przestrzenni dachowej na cel mieszkalny nie wymagają ani pozwolenia na budowę, ani zgłoszenia.

Pamiętać jednak należy, że zwiększenie obszaru oddziaływania budynku, w wyniku przeprowadzenia robót budowlanych, poza działkę, na której jest zlokalizowany, wymaga zawsze uzyskania właściwego pozwolenia na budowę.

Wniosek o pozwolenie na budowę należy złożyć do starostwa lub do urzędu miasta. Do wniosku należy dołączyć 3 egzemplarze projektu budowlanego, zawierającego inwentaryzację stanu istniejącego. Dodatkowo ocenę stanu technicznego budynku pod kątem możliwości przebudowy lub rozbudowy. Ponadto należy załączyć zaświadczenie o wpisaniu autora projektu budowlanego na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego, oświadczenie o przysługującym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane oraz decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli będzie wymagana, czyli, jeżeli prace budowlane będą powodowały zmianę parametrów architektonicznych istniejącego budynku, wyznaczanych w decyzji o warunkach zabudowy (np. zmiana formy dachu) albo wprowadzały inny sposób użytkowania odmienny niż dotychczas w budynku.

W sytuacji, gdy prace nie ingerują mocno w bryłę budynku, przepisy wymagają jedynie zgłoszenia o zmianie sposobu użytkowania strychu, które należy złożyć w urzędzie. Do prac remontowych, które nie wymagają pozwolenia na budowę, lecz samego tylko zgłoszenia należy naprawa lub wymiana zużytych elementów budynku, czyli na przykład zamontowanie nowych okien dachowych bez zmiany ich dotychczasowej wielkości. Nie będzie ono obowiązywało również przy zmianie pokrycia dachu lub podłogi, czy odnawianiu tynków. Podobnie rzecz się ma w przypadku poprowadzenia nowych instalacji wewnętrznych w domu lub też rozbudowa już istniejących.

Zgłoszenia adaptacji poddasza dokonuje się w starostwie powiatowym lub urzędzie miasta na prawach powiatu. Składamy tam wniosek co najmniej 21 dni przed dokonaniem planowanej zmiany sposobu użytkowania poddasza (z nieużytkowego na użytkowe). Jeżeli w terminie do 21 dni od dokonania zgłoszenia organ nie wniesie sprzeciwu, można przystąpić do prac nad adaptacją poddasza. Do zgłoszenia należy dołączyć opis techniczny oraz rysunek określający usytuowanie obiektu względem granic nieruchomości oraz informujący o jego rodzaju i charakterystyce, w tym o danych konstrukcyjnych i obciążeniowych. Podobnie, jak to miało miejsce w przypadku ubiegania się o pozwolenie na budowę, także i przy samym tylko zgłoszeniu niezbędne jest załączenie oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, zaświadczenie wójta burmistrza lub prezydenta miasta o zgodności zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego z ustaleniami obowiązującego Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego.

Jak już zostało powiedziane, kluczowe jest zawsze gruntowne sprawdzenie stanu technicznego budynku, bez którego nie zaplanujemy właściwie żadnych prac. Przyjrzyjmy się poszczególnym etapom adaptowania poddasza, a więc pracom przygotowawczym związanym z remontem dachu i jego dociepleniem, wzmocnieniem stropu i przygotowaniem ścianki kolankowej. Następnie przeanalizujmy etap budowy schodów i wstawienia lub wymiany okien dachowych, budowy ścian działowych i wreszcie doprowadzenie instalacji.

Poprawne wykonanie ściany kolankowej oraz więźby dachowej jest decydujące dla właściwej adaptacji poddasza. By nie narazić się na straty ciepła w sezonie zimowym i nagrzewanie się pomieszczeń latem, należy szczególnie zadbać o ten etap prac. Skuteczna izolacja będzie tu zatem kluczowa, co oznacza, że stan dachu musi być bardzo dobry, by mógł ją udźwignąć. Poleca się, aby wybrać taki materiał do izolacji dachu, który będzie możliwie ściśle przylegać do konstrukcji dachowej. Powinien być sprężysty i równocześnie stabilny – wymagania te spełniają na przykład płyty z wełny kamiennej, szklanej lub mineralnej, które bardzo szczelnie wypełniają puste przestrzenie między krokwiami więźby, co skutecznie zniweluje działanie motków termicznych. Najlepiej pomyśleć o izolacji dwuwarstwowej – dobrze, by jej pierwsza warstwa była na styku folii paroprzepuszczalnej. Pamiętajmy też, by przestrzeń pomiędzy izolacją a pokryciem była na tyle duża (3 do 6 cm.), by zapewnić właściwą wentylację na poddaszu. Bardzo ważne jest także docieplenie i właściwe zaizolowanie ścianki kolankowej.

Nie ulega wątpliwości, że do pomieszczeń mieszkalnych powinny prowadzić schody stałe. Pamiętajmy przy tym o kilku zasadach. A zatem w przypadku schodów zewnętrznych stosuje się regułę, zgodnie z którą w jednym biegu mają one nie więcej niż 10 stopni. Z kolei stopnie biegnących na poddasze schodów wewnętrznych typu wachlarzowego, powinny mieć szerokość co najmniej 25 cm, natomiast w schodach zabiegowych i kręconych szerokość taką należy zapewnić w odległości nie większej niż 0,4 m od poręczy balustrady wewnętrznej lub słupa stanowiącego koncentryczną konstrukcję schodów.

Jeszcze na etapie projektowania poddasza trzeba brać pod uwagę odpowiednie doświetlenie pomieszczeń na poddaszu poprzez okna w ścianach szczytowych, jak i w samej połaci dachu. Nic też nie czyni poddasza tak przytulnym i romantycznym jak lukarny, które z jednej strony mogą być jego ozdobą, a z drugiej skutecznie dodać pomieszczeniom przestronności i urozmaicić elewację budynku. Zanim dokonamy zakupu okien, warto więc zwrócić szczególną uwagę na niektóre kwestie. Warto zdecydować się na okna energooszczędne. Niemniej istotne jest dokładne przeanalizowanie typu otwierania okien, który będzie najlepiej korespondował z naszym poddaszem i był przystosowany do nachylenia dachu. Można wybierać spośród okien z górnym lub dolnym sposobem otwierania – te pierwsze są polecane dla okien osadzonych nisko. Szczególnie efektowne i zapewniające panoramiczny widok są okna z otwieraniem klapowo-obrotowym.

Adaptując poddasze w domu istniejącym musimy liczyć się z tym, że będzie ono sporym obciążeniem dla stropu. Dotyczy to zwłaszcza takich elementów konstrukcyjnych, jak ścianki działowe. Warto oczywiście zawsze rozważyć wzmocnienie stropu, niemniej jednak zawsze w starszych domach poleca się stosować lżejsze ściany. Te wykonane z profili aluminiowych i płyt gipsowo-kartonowych sprawdzą się znakomicie. Jeżeli zależy nam na wmurowaniu ścian, to najkorzystniej będzie zastosować materiał możliwie najlżejszy. Ważne jest też zachowanie odpowiedniej kolejności prac: najpierw wykonujemy ściany działowe, następnie sufity i skosy, by na końcu należy położyć posadzki.

Jednym z ostatnich etapów prac nad zaadaptowaniem poddasza będzie poprowadzenie potrzebnych instalacji. Przede wszystkim więc istnieje konieczność doprowadzenia instalacji wodno-kanalizacyjnej, centralnego ogrzewania oraz elektrycznej, a jeśli zachodzi taka potrzeba również instalacji gazowej. W przypadku instalacji wodno-kanalizacyjnej warto zwrócić uwagę na to, gdzie przebiegają piony i umieścić kuchnię oraz łazienkę poddasza nad istniejącymi już kuchnią i łazienką poniżej. Ograniczy to zakres prac do wykonania, a tym samym wpłynie na ograniczenie kosztów. Odpowiednio wcześniej należy oszacować, o ile trzeba będzie zwiększyć moc przyłączeniową budynku w związku z pojawieniem się kolejnych pomieszczeń i zwiększonego zapotrzebowania na energię elektryczną.

O ile od strychu, a więc od poddasza nieużytkowego nie jest naliczany podatek od powierzchni użytkowej, o tyle rzecz ma się już inaczej w przypadku poddasza po adaptacji. Poddasze jest bowiem objęte opodatkowaniem pod warunkiem spełniania kryterium użytkowości. Poddasze nieużytkowe jest nieogrzewanym i nieocieplonym pomieszczeniem technicznym lub gospodarczym, nieprzystosowanym do przebywania w nim na dłużej ludzi, także z uwagi na swoją wysokość. Gdy takim być przestaje i pełni funkcję lokalu mieszkalnego, biurowego czy usługowego, jest od niego naliczany podatek od nieruchomości. Tym samym poddasze użytkowe wlicza się w powierzchnię mieszkalną budynku. Dodajmy, że podatek od nieruchomości zaczyna być naliczany od miesiąca następującego po terminie zakończenia prac adaptacyjnych.

Szukasz idealnego projektu, by wybudować wymarzony dom? W naszej ofercie znajdziesz ponad 2900 gotowych projektów, które spełniają różnorodne wymagania formalne i oczekiwania funkcjonalne. W kolekcji przygotowaliśmy rozmaite projekty domów z poddaszem użytkowym, projekty domów piętrowych, projekty domów parterowych, w tym również projekty domów parterowych z poddaszem do adaptacji. Jeżeli potrzebujesz pomocy w wyborze projektu, by w przemyślany sposób podjąć tę ważną decyzję, nasi Doradcy Projektowi są do Twojej dyspozycji.
Zapraszamy do kontaktu!

Czytaj również:
Pozwolenie na budowę domu

Jeśli masz dodatkowe pytania zapraszamy do kontaktu
w dogodnej dla Ciebie formie!

---

Chcesz z nami porozmawiać w dogodnej dla siebie chwili?

Zamów rozmowę, a nasz doradca skontaktuje się z Tobą.

Zamów rozmowę

Jesteśmy do Twojej dyspozycji również na czacie pon.-pt. 8-21, sob. 9-13

Odpowiemy jak tylko będziemy dostępni.

Rozpocznij czat

Jeśli wolisz szczegółowo opisać swoje pytanie, napisz do nas.

Odpowiemy najszybciej jak to możliwe.

Napisz do nas

---

Zadzwoń do nas +48 12 37 21 900